گروه سیاسی/ جعفری: بیش از ۴۰ روز از عملیات تاریخی و بزرگ «وعده صادق» می‌گذرد، عملیاتی که به باور بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان حوزه نظامی، امنیتی و سیاسی اثرات گسترده، پایدار و غیرقابل گذشتی بر همه عرصه‌ها داشته است. همچنان که بیشتر کارشناسان سیاسی نیز معتقدند، تبعات این عملیات بزرگ در کوتاه‌ مدت قابل درک و فهم نیست و باید زمان بگذرد تا شاهد اثرات این اقدام بر منطقه و جهان باشیم. با این حال، به نظر می‌رسد که در همان «کوتاه‌مدت» نیز چنین مهمی اتفاق افتاده و تغییرات در حال مشاهده و دگرگونی‌ها در حال احساس هستند.

این عملیات نه از نقطه‌نظر نظامی، که از جایگاه توازن قوا میان یک کشور که سال‌ها تحت تحریم قرار داشته، محاصره اقتصادی بوده، تحت شدیدترین فشارهای نظامی و امنیتی، ترور، جنگ شدید رسانه‌ای و تبلیغاتی و… قرار داشته با مجموعه‌ای از کشورها و طرف‌هایی که مدعی ابرقدرتی در سطح جهان هستند قابل بررسی و تحلیل است. ایران عملاً در برابر ۱۰ کشور قرار گرفت و از این بابت نشان داد که در برابر همه این طرف‌ها به صورت یک‌جانبه دارای توازن قوا است و می‌تواند با آن‌ها مقابله و برابری کند.

در توضیح این مطلب باید گفت که مقاومت فلسطین از نقطه نظر توازن قوا هیچ برابری با رژیم صهیونیستی ندارد، اما در جایگاه نظامی توانسته این رژیم را به چالش بکشد. این توازن قوا به سادگی هم میان طرفین برقرار نمی‌شود اما ایران توانست با استفاده از تاکتیک‌های جنگ نامتقارن و پیوستگی در رویه‌های دفاعی و نظامی خود به مرحله‌ای برسد که این «توازن» مهم و ارزشمند را برقرار کند. توازن در عرصه نظامی، خیلی سریع‌تر از آن چیزی که فکرش را می‌کردیم به عرصه سیاسی سرازیر شد و در طول هفته‌های گذشته می‌توان به خوبی ابعاد این موضوع را مشاهده کرد.

ایران در عملیات «وعده صادق» دست به ریسک نزد، بلکه عملیاتی را انجام داد که قرار بود برآیند آن، تغییرات شگرفی در تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی باشد. آنچه پس از این عملیات روی داده، در این مجمل نه می‌گنجد و نه می‌توان آن را مورد اشاره و بررسی قرار داد. اما می‌توان با اطمینان کامل گفت آنچه در این چند هفته اخیر شاهد آن بوده‌ایم، خروجی مستقیم و بلاواسطه این اقدام راهبردی و تاریخی بوده است. افسوس که با حادثه تلخ شهادت رئیس جمهور و همراهانش این پیروزی در کام ایرانی‌ها تلخ شد، ولی به محک تجربه، ما ایرانی‌ها همیشه «نوش بدون نیش» را تجربه نکرده‌ایم.

نگاهی به رفتارها، اظهارنظرها، اقدامات، نگرش‌ها، منش‌ها و حرکت‌های صورت گرفته در سطح منطقه و جهان مؤید این مهم است که پیام اصلی «وعده صادق» توسط طرف‌های مدنظر گرفته شده و آن‌ها در حال مخابره پاسخ‌های خود هستند. به امید خدا نهاد حاکمیت به عنوان اصلی‌ترین پیش‌برنده سیاست‌های کلی و نهاد دولت در جایگاه فعلی خود به عنوان نگه‌دارنده امور تا برآمدن دولت جدید بتوانند این فرصت‌ها را به خوبی دیده و از آن نهایت بهره‌برداری را کنند چرا که این فرصت‌ها به سختی و با هزینه هنگفت به دست آمده و نگه داشتن آن، فراست و سرعت می‌خواهد.

آنچه از اظهارنظر و موضع‌گیری‌ها در سطح مقامات کشورهای پیرامونی قابل مشاهده است در تحلیل بالا می‌گنجد. به عنوان مثال، یک مقام اماراتی با اشاره به حضور گسترده کشورهای عربی خلیج فارس در مراسم ادای احترام به پیکر شهید آیت‌اله رئیسی، گفت که سیگنال‌های مثبتی برای تقویت روابط میان این کشورها و ایران به وجود آمده است. «انور قرقاش» مشاور دیپلماتیک رئیس دولت امارات عربی متحده که کسی حرف‌های زننده و موضع‌گیری‌های گزنده و دور از نزاکتش را در یک دهه گذشته فراموش نمی‌کند، در صفحه کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: سیگنال‌های مثبتی میان کشورهای خلیج(فارس) و ایران به وجود آمده است که نشان‌دهنده تمایل مشترک برای تقویت روابط و کاهش تنش در منطقه است.

وی که در جریان تجاوز به یمن از اینکه ایران کنار ملت، دولت و ارتش یمن ایستاده و آن‌ها توانستند با وجود بعد مسافت و دوری آتش پهپادها و موشک‌های خود را به فرودگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی در دبی و ابوظبی برسانند، با بیا اینکه که مشارکت گسترده کشورهای عربی خلیج(فارس)  در مراسم تشییع رئیس‌جمهور ایران و اظهارات سازنده متقابل در مورد سیاست حسن همجواری نشان‌دهنده‌ همین امر است، نوشت: «این فرصت می‌تواند تاریخی باشد و باید روی آن حساب باز کرد زیرا در راستای خدمت به ثبات و شکوفایی منطقه است».

 اما نمونه دیگر، سخنان حاکم بحرین (دیلمون) است. «حمد بن عیسی آل خلیفه» در دیدار با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در مسکو گفت: «ما در گذشته مشکلاتی با ایران داشتیم اما الان هیچ مشکلی وجود ندارد بر این اساس هیچ دلیلی برای به تعویق افتادن عادی‌سازی روابط با ایران وجود ندارد.» خوب یکی نیست از این فرد که در مقام اقلیت بر اکثریت ساکن در این جزایر حکومت می‌کند، با حمایت و مشارکت مستقیم افسران سرکوبگر انگلیسی و اسرائیلی دست به سرکوب شدید مردم زده و تمام حق و حقوق آن‌ها را سلب کرده، بپرسد «فاصله گذشته تا الآن» چقدر بوده است؟

بقیه حرف‌های حاکم این جزایر هم قابل توجه است. او در ادامه گفت: ما در کل به حسن همجواری با همسایگان‌مان می‌اندیشیم و بدون شک آن‌ها نیز همین تفکر را دارند. تلاش می‌کنیم میان ما و آن‌ها روابط عادی دیپلماتیک، تجاری و فرهنگی وجود داشته باشد و این بی شک بار دیگر در حمایت شخص شما از این مسئله انجام می‌شود و این مساله مورد استقبال عموم مردم بحرین و نیز شخص بنده است. خدا را شکر در کل روابط میان تمامی کشورها خوب محسوب می‌شود، در خصوص حل مشکلات میان ایران و بحرین نیز می‌دانیم که در واقع مشکلی وجود ندارد و خدا را شکر هیچ دلیلی برای به تعویق انداختن (احیای روابط) وجود ندارد.

این صحبت‌ها تا پیش از حمله دقیق، قدرتمند و بی‌سابقه ایران به رژیم صهیونیستی مجال بروز و ظهور نداشت، اما می‌بینیم که پس از آن به صراحت به زبان رانده می‌شود. بر همین اساس است که «سامح شکری» وزیر خارجه مصر به‌منظور شرکت در مراسم ادای احترام به شهدای خدمت ایران که روز چهارشنبه در سالن اجلاس سران برگزار شد، برای اولین بار به تهران سفر کرد و «عبداللطیف الزیانی» وزیر خارجه آل خلیفه و همچنین «فیصل بن‌فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در این مراسم حضور داشتند.

این بُعد از قدرت و صلابت، اثرات مستقیمی در رفتارهای این کشورها در سایر مسائل هم داشته است. به عنوان مثال، طرف اماراتی از امریکا خواست تا از پایگاه‌های این کشور برای حمله به یمن و حتی عراق استفاده نکند و تا جایی که من خبر دارم، حتی هواپیماهای گشت دریایی امریکا که روزگاری به صورت ۲۴ ساعته در آسمان منطقه پرسه می‌زدند دیگر ظهور و بروزی ندارند. یا اگر نگاهی به صحبت‌های ولیعهد سعودی در گفت‌وگو با سرپرست ریاست جمهوری داشته باشید، متوجه تغییرات شگرف در زبان گفتاری می‌گردید. حتی اینکه طرف امریکایی هم پیام تسلیت فرستاد، خود تابعی از همین عملیات و البته مسائل دیگری بود.