گروه سیاست: تا قبل از سال ۱۹۱۸ نام بخش بزرگی از مناطق شمالی رود ارس در قفقاز جنوبی در کتب تاریخی و نقشه‌های جغرافیایی، اران یا شروان نامیده می‌شد. اما در ۲۸ می آن سال و به رغم اعتراض گسترده‌ی پژوهشگران و اندیشمندان ایرانی، نام آذربایجان توسط محمدامین رسول‌زاده برای نامیدن سرزمین‌های شمال رود ارس اعلام شد!
«ارّان» نام سرزمینی در قفقاز است. در مورد محدودهی جغرافیایی این منطقه نظرهای متفاوتی ارائه شده است. مثلا استرابن مینویسد: «آلبانیا [اران] سرزمینی است که از جنوب رشته کوههای قفقاز تا رود کر و از دریای خزر تا رود آلازان امتداد دارد و از جنوب به سرزمین ماد آتروپاتن [آذربایجان] محدود است»
گروه تاریخ: آن چنان که از اسناد و منابع تاریخی برمی‌آید، سرزمین اران و آذربایجانِ ایران هیچ گاه در یک اقلیم و یا یک محدوده جغرافیایى قرار نگرفته بودند. صحت این مطلب را مىتوان از لابه‌لاى اکثر مدارک و اسناد باز یافت. هر چند در برخى از فرهنگ‌ها و کتاب‌ها، محدوده آن دو یکى دانسته شده و اران ولایتى از آذربایجان شمرده شده است.
گروه تاریخ: تصرف شهر گنجه و شهادت جوادخان زیاداغلی قاجار ـ آخرین مرزبان ایرانی گنجه ـ یک تراژدی در تاریخ ایران بوده و آغازگر سلسله جنگ‌های ویرانگر روسیه علیه ایران بود که به تجزیه‌ی 17 شهر قفقاز از میهن منجر شد. در این میان مقاومت دلیرانه جوادخان در مقابل دشمن، سرآغاز مجاهدت‌های سپاهیان ایران به فرماندهی عباس‌میرزا ولیعهد بود که ۱۲ سال به طول انجامید.
گروه تاریخ: از نوشته بسیاری از مورخان و جغرافی نگاران قدیمی، مانند پلینیوس، استرابون، موسی خورنی، آنانیا شراکاتسی، موسی کاگان کاتواتسی و… چنین می‌توان دریافت که آلبانیا سرزمینی جدا از آذربایجان بوده و این سرزمین در قفقاز و در همسایگی آلان، ایبری [گرجستان] و ارمنستان قرار داشته است.
اگر گذارتان به شهر مرزی جلفا افتاد، بروید به پل “کشته شدگان شهریور ۱۳۲۰”. شهریور ۱۳۲۰ زمانی است که متفقین تصمیم به اشغال ایران می‌گیرند!
گروه فرهنگ و ادب: اکثر دانشمندان معتقدند که زبان باستانی آذربایجان بازمانده و متحول شدهی زبان مادی است که مورخین و جغرافی نویسان اسلامی و عرب آن را فارسی (ایرانی)، فهلوی و آذری خواندهاند. با این وجود، برخی افراد منابع تاریخی را نادیده می‌گیرند و در اندیشهی تلبیس حقیقتاند.
Friday, 18 April , 2025