گروه فرهنگ و ادب: بیشترین دغدغۀ ما مقابله با تحریکاتی بود که برای جدایی آذَربایجان آغاز شده بود. از جمله اقداماتی که با تشویق و حمایت اعضای این انجمن در آن زمان انجام گرفت،

گروه فرهنگ و ادب: «ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﺧﺰﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ»، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽﻫﺎﯼ ﺷﺮﻕ ﺷﻨﺎﺱ ﻭ ﺁﮐﺎﺩﻣﯿﺴﯿﻦ ﮔﺮﺍﻧﻤﺎﯾﻪ ﺭﻭﺳﯽ ﻭﺍﺳﯿﻠﯽ ﻭﻻﺩﯾﻤﺒﺮ ﺑﺎﺭﺗﻮﻟﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﻭ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ۱۹۲۴ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺎﮐﻮ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

گروه فرهنگ و ادب: یکی از کارهای عجیب ناصرالدین شاه که توجیه آن بسیار مشکل است علاقه بیش از حدش به یک دلقک خانگی به نام غلامعلی خان ملقب به عزیزالسلطان و مشهور به ملیجک بود، پسرك كثيفى كه از سراپاى وجودش نكبت مى‌ريخت و آب دهان و بينى خود را نمى‌توانست جمع كند اما به امر شاه، دربارى مستقل داشت با مزگونچی ها و فراشهای متعدد که دائما بله قربان گو و دست به سينه منتظر فرمانش بودند.

گروه فرهنگ و ادب:ﺭﻭﺣﯽ ﺍُﻧﺎﺭﺟﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻧﯿﻤﻪ ﺩﻭﻡ ﻗﺮﻥ ﺩﻫﻢ ﺁﺫﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ بود. از تالیفات وی که امروزه به دست ما رسیده است، نوشته ای با یک مقدمه و ۱۲ فصل با نام «رساله روحی انارجانی» است. که ﺍﺯ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺑﻮﯾﮋﻩ ﺭﺫﺍﯾﻞ ﻭ ﺧﻠﻘﯿﺎﺕ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺏ ﻃﺒﻘﺎﺕ مردم ﺑﺤﺚ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

گروه فرهنگ و ادب: ﯾﺎﻗﻮﺕ ﺣﻤﻮﯼ ﺩﺭ ‏«ﻣﻌﺠﻢﺍﻟﺒﻠﺪﺍﻥ» ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻬﺮ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﯾﺎﻗﻮﺕ ﺍﺯ ﺗﺒﺮﯾﺰ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺤﻠﯽ ‏«ﺗِﺒﺮﯾﺰ» ﺗﻠﻔﻆ ﻣﯽﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﯿﻨﻮﺭﺳﮑﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻠﻔﻆ ﺗِﺒﺮﯾﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﯾﺶ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺁﺫﺭﯼ ﻗﺪﯾﻢ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎشد.

گروه فرهنگ و ادب: حکیم توس آنچنان جایگاه والایی برای آذربایجان قائل بوده که این سرزمین را نماد پیروزی بر قوای اهریمنی می‌داند. آذربایجان در کلام فردوسی جایگاهی است که در آن رسالت کیخسرو مورد تایید یزدان قرار می‌گیرد.

گروه فرهنگ و ادب: برخی معتقدند که نباید مشاهیر را مختص یک جغرافیای سیاسی دانست. این امر در وهله اول گذاره درستی است. مشاهیر همواره باید پیوند دهنده‌ی چند جغرافیای سیاسی و چند کشور به یک هویت باشند.

گروه فرهنگ و ادب: برخلافِ نسلِ قدیمی فرقه‌چی این نسلِ پانتُرکِ جدید، هدفِ راهبردی‌شان مبارزه با آن‌چه آنها «پانفارسیسم» می‌نامیدند و مبارزه با هویت‌باختگانِ ضدِّ دین و ضدِّ ترک (ببخشید تووورک!!) بود!

گروه فرهنگ و ادب: نظامی گنجوی (سده ششم) از بزرگترین شاعران پارسی‌گوی جهان است. او خداوندگار حماسه‌های عاشقانه فارسی است و بیشترین تاثیر را در صورت و معنی از حکیم توس، فردوسی بزرگ، پذیرفته است. نظامی، زاده‌ی گنجه و سپرده شده در خاکِ همانجاست.

گروه فرهنگ و ادب: ﺍﻭﻟﯿﺎ ﭼﻠﺒﯽ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﮕﺎﺭ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﮕﺮﺩ ﺑﻨﺎﻡ ﻗﺮﻥ ﻫﻔﺪﻩ ﺗﺮﮐﺎﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪﺍﺕ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ‌ﯼ ﺳﻔﺮﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎﺏ 10 ﺟﻠﺪﯼ ﺳﯿﺎﺣﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ می‌توان ﮔﻔﺖ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ عثمانی‌ها ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ‌ی ﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.