گروه فرهنگ و ادب:ﺭﻭﺣﯽ ﺍُﻧﺎﺭﺟﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻧﯿﻤﻪ ﺩﻭﻡ ﻗﺮﻥ ﺩﻫﻢ ﺁﺫﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ بود. از تالیفات وی که امروزه به دست ما رسیده است، نوشته ای با یک مقدمه و ۱۲ فصل با نام «رساله روحی انارجانی» است. که ﺍﺯ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺑﻮﯾﮋﻩ ﺭﺫﺍﯾﻞ ﻭ ﺧﻠﻘﯿﺎﺕ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺏ ﻃﺒﻘﺎﺕ مردم ﺑﺤﺚ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

گروه فرهنگ و ادب: ﯾﺎﻗﻮﺕ ﺣﻤﻮﯼ ﺩﺭ ‏«ﻣﻌﺠﻢﺍﻟﺒﻠﺪﺍﻥ» ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻬﺮ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﯾﺎﻗﻮﺕ ﺍﺯ ﺗﺒﺮﯾﺰ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺤﻠﯽ ‏«ﺗِﺒﺮﯾﺰ» ﺗﻠﻔﻆ ﻣﯽﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﯿﻨﻮﺭﺳﮑﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻠﻔﻆ ﺗِﺒﺮﯾﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﯾﺶ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺁﺫﺭﯼ ﻗﺪﯾﻢ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎشد.

گروه فرهنگ و ادب: حکیم توس آنچنان جایگاه والایی برای آذربایجان قائل بوده که این سرزمین را نماد پیروزی بر قوای اهریمنی می‌داند. آذربایجان در کلام فردوسی جایگاهی است که در آن رسالت کیخسرو مورد تایید یزدان قرار می‌گیرد.

گروه فرهنگ و ادب: برخی معتقدند که نباید مشاهیر را مختص یک جغرافیای سیاسی دانست. این امر در وهله اول گذاره درستی است. مشاهیر همواره باید پیوند دهنده‌ی چند جغرافیای سیاسی و چند کشور به یک هویت باشند.

گروه فرهنگ و ادب: برخلافِ نسلِ قدیمی فرقه‌چی این نسلِ پانتُرکِ جدید، هدفِ راهبردی‌شان مبارزه با آن‌چه آنها «پانفارسیسم» می‌نامیدند و مبارزه با هویت‌باختگانِ ضدِّ دین و ضدِّ ترک (ببخشید تووورک!!) بود!

گروه فرهنگ و ادب: نظامی گنجوی (سده ششم) از بزرگترین شاعران پارسی‌گوی جهان است. او خداوندگار حماسه‌های عاشقانه فارسی است و بیشترین تاثیر را در صورت و معنی از حکیم توس، فردوسی بزرگ، پذیرفته است. نظامی، زاده‌ی گنجه و سپرده شده در خاکِ همانجاست.

گروه فرهنگ و ادب: ﺍﻭﻟﯿﺎ ﭼﻠﺒﯽ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻧﮕﺎﺭ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﮕﺮﺩ ﺑﻨﺎﻡ ﻗﺮﻥ ﻫﻔﺪﻩ ﺗﺮﮐﺎﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪﺍﺕ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ‌ﯼ ﺳﻔﺮﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﮐﺘﺎﺏ 10 ﺟﻠﺪﯼ ﺳﯿﺎﺣﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ می‌توان ﮔﻔﺖ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ عثمانی‌ها ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ‌ی ﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎ ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

گروه فرهنگ و ادب: در سال ۱۹۹۱ میلادی از سوی آکادمی علوم جمهوری آذربایجان ، اثر ارزشمندی به چاپ رسید که برای پژوهشگران تاریخ و باستانشناسی و تاریخ هنر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

گروه فرهنگ و ادب: محمد، فرزند فریدون همام تبریزی، ملقب به خواجه همام‌الدین تبریزی، از مشاهیر و شعرای بنام آذربایجان و یکی از برترین غزل‌سرایان قرن هفتم ایران بود.

گروه فرهنگ و ادب: شمس‌الدین محمد بن علی همام تبریزی، همچون شمعی در ظلمت جهل و تاریکی، تابنده معرفت و عرفان بود. او در نیمه دوم قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری، در سرزمینی که سلجوقیان و خوارزمشاهیان بر آن فرمانروایی می‌کردند،نغمه‌های آسمانی عشق و حکمت را سر داد و رهروان طریق حقیقت را به سوی کمال رهنمون شد.