مسئله‌ی اصلی در گفت‌وگو با دکتر مجید کریمی، نویسنده‌ی کتاب «تات‌های قفقاز یا پارسی‌زبان‌های جمهوری آذربایجان» این است که ریشه‌ی قومی، تاریخی و زبانی و علت نام‌گذاری تات‌ها را شناخته و بدانیم که تات‌ها چه قومی هستند و چه حضوری در این حوزه‌ی تاریخی داشته‌ و سیر تکوینی تاریخی آنها چگونه بوده است؟ همچنین درباره‌ی رابطه‌ی شروان و اران (آلبانیای قفقاز) با ایران و ایران‌تباران توضیح داده می‌شود.

در فصل اول کتاب «اصلاح زبان ترکی، موفقیت فاجعه بار» ،نویسنده به تقلای روشنفکران عثمانی در اواخر قرن نوزدهم برای قابل فهم کردن زبان ترکی و مناقشات آنان پیرامون حجم واژه‌ها و قواعد دستوری فارسی و عربی در زبانشان می‌پردازد.

قرار بود به دژ (قلعه) بابک خرمدین در سرزمین آذربایجان برویم. بر خود لازم می دانستم تاریخ آذربایجان را بدانم. کتاب تاریخ آتورپاتکان، نوشته پروفسور اقرارعلی اف بهترین منبعی بود که موفق شدم قبل از سفر آن را بخوانم و متن زیر خلاصه ای از این کتاب است.

گروه فرهنگ و ادب: در نزهة‌المجالس که در نیمه اوّل قرن هفتم در شروان تألیف شده، ترانه‌های فراوانی از گویندگان آن سوی ارس (شروان و اران) از شش شهر: گنجه، شروان، بیلقان، تفلیس، دربند، باکو به یادگار مانده است که نمونه‌هایی از آثار هزاران شاعر پارسی‌گوی از یاد رفته، و دلیل روشنی بر دیرینگی گسترش فرهنگ ایرانی در آن دیار است.

گروه فرهنگ و ادب: پان ترکیسم در همان آغاز پیدایش و ورود به عرصه‌ی سیاست، از سوی اندیشمندان ایرانی با واکنش‌های بجا و بهنگام دانشورانه‌ای روبه‌رو شد. در این ارتباط و در سه دهه‌ی اخیر کتاب‌ها و مقاله‌های روشنگر و سودمندی درباره‌ی گرایشی موسوم به «پان ترکیسم» منتشر شده است

گروه فرهنگ و ادب: رمان “کلیدر” آشکارا از فرقه‌ی دموکرات پیشه‌وری که وابستگی‌اش به استالین و شوروی مشخص بود، هواداری می‌کند. دولت آبادی در این رمان، مردم آذربایجان را که پیش از فرا رسیدن ارتش ایران، حساب خود را با اهالی فرقه تسویه نموده و آنان را به فجیع‌ترین شکل ممکن از آذربایجان بیرون راندند، با بدترین الفاظ مورد خطاب قرار داده است!

گروه فرهنک و ادب: «پروفسور اقرار علی‌اف» از دانشمندان برجسته تـاریخ‌شناسی و زبان‌شناسی جمهوری آذربایجان است. وی عضو هیات علمی آکادمی علوم جمهوری آذربایجان در باکو بود. به زبان های باستانی احاطه داشت و از انگشت‌شمار پژوهشگرانی بود که از توانایی خواندن خطوط میخی سومری، آکدی، آشوری و فارسی باستان برخوردار بود. کتاب تـاریخ آتورپاتکان یکی از تالیفات علمی و مهم «اقرار علی اف» می‌باشد.

اهمیت مذهبی آذربایجان قبل از اسلام از آتشکده‌های مهم آن و بعد از اسلام در رسمیت یافتن مذهب شیعه توسط شاه اسماعیل صفوی قابل مشاهده است.

خواندن برخی کتاب‌ها شوق‌آور است. از بس مفید و بدیع است. از بس نویسنده خرد و دانش و اعتدال و پختگی در کار کتابش کرده است.

مولف کتاب «بحثی در زبان آذربایجان»، از سالیان دراز بر این رویه بوده است تا تعدادی از واژه‌های فارسی که در محاورات روزانه اهالی آذربایجان ذاتا موجود است.