گروه فرهنگ و ادب: شاه تهماسب در کتیبه‌ای به زبان فارسی دستورات خود را به حاکم وقت اردبیل نوشته است. یک دستور سلطنتی برای عموم مردم و در یک مکان عمومی که برای صفویان مقدس بوده است، نشان می‌دهد که مردم اردبیل دستکم تا زمان شاه تهماسب به زبان فارسی تسلط داشته و بدین زبان مکالمه می‌کردند.

پیوندهای فرهنگی آذربایجان (جنوب ارس) و اران و شروان (شمال ارس) با ایران چنان ژرف، دامنه‌دار و ناگسستنی است که حتا شمردن آنها، زمانی فراخ می‌خواهد ولی یکی از ساده‌ترین و شیرین‌ترین این پیوندها، نام‌های دیرین کوه‌ها، رودها، شهرها و آبادی‌هاست.

گروه گفتگو: در این باره که فرایند دگرگشت زبان مردم آذربایجان از چه تاریخی آغاز گردیده و در چه تاریخی به پایان رسیده، بین زبان‌شناسان و تاریخ‌نگاران، اختلافات عمده وجود دارد. بعضی بر آن هستند که بومیان این سرزمین و یا بخشی از آنان ترک‌زبان بوده‌اند و در واقع ریشه زبان ترکی در این سامان […]

گروه فرهنگ و ادب: در نزهة‌المجالس که در نیمه اوّل قرن هفتم در شروان تألیف شده، ترانه‌های فراوانی از گویندگان آن سوی ارس (شروان و اران) از شش شهر: گنجه، شروان، بیلقان، تفلیس، دربند، باکو به یادگار مانده است که نمونه‌هایی از آثار هزاران شاعر پارسی‌گوی از یاد رفته، و دلیل روشنی بر دیرینگی گسترش فرهنگ ایرانی در آن دیار است.

70 سال پیش از نگارش کتاب «آذری؛ زبان باستان آذربایجان» نوشته‌ی کسروی، نیکالای خانیکوف، دانشمند و شرق‌‌شناس نامدار روسی در کتاب «سفرنامه خانیکف» اشاره‌ای مستقیم به آذری و زبان آذری کرده است. 1000 سال پیش از خانیکف هم دانشمندان بزرگی چون الیعقوبی، ابن ندیم و... مردم آذربایجان را با لفظ «آذری» مورد خطاب قرار داده‌اند.

گروه فرهنگ و ادب: از زمان عصر طلایی ایران‌شناسان و زبان‌شناسان اروپایی و ایرانی تا کنون، پژوهش‌های فراوانی پیرامون «زبان آذربایجان و سیر تحولات آن در چند سده‌ی اخیر» انجام شده است. طبق نظر اهالی علم و دانشگاه، مردم آذربایجان تا چند سده‌ی گذشته به یکی از شاخه‌های زبان پهلوی یعنی آذری، و به عبارتی […]

گروه فرهنگ و ادب: فارسی زبانی میان‌قومی‌ست، نه تک‌قومی! زبانی چندصدایی‌ست و نه تک‌صدایی. فارسی یکی از چندصدایی‌ترین زبان‌های دنیاست، به‌دلیل انعکاس و تجمیع زیست‌جهان و زیست‌آیین همه اقوام و ملل منطقه‌، ادبیات عرفانی، این‌که ایران پل شرق و غرب بوده و این‌که با مناطقی که بستر تنوع فرهنگی یا همان کثرت در وحدت بوده، […]

گروه فرهنگ و ادب: مقبره‌الشعراء تبریز چه داستان‌های ناشنیده‌ای که ندارد؛ داستانی پرکشش از هزار سال تکاپو برای زنده نگه‌داشتن سرچشمه‌های زبان و اندیشه ایرانی، داستان کانونی سترگ و زایا به نام آذربایجان و تبریز که مهد زبان و ادب فارسی است و قصیده‌ای بلند از عشق و حماسه از شهر شاعران و شهیدان؛ تبریز. […]

پروفسور محسن هشترودی، با اینکه متخصص در ریاضیات و غرق در آن بود، ولی از ابتدای جوانی علاقه به شعر و ادبیات فارسی داشت و گهگاهی نیز شعر می‌سرود و به نقد شعر نیز می‌پرداخت و از تأثیر علوم در ادبیات و هنر نیز سخن می‌گفت.

برخی مردم آذربایجان تحت تاثیر القائات و جعلیات جریان قومی، به اشتباه بزرگی دست زده و خود را ترک می‌دانند؛ امری که از اساس غیر علمی و غلط است! گفتنی است که در زبان آذری کنونی ما هزار هزار واژه وجود دارد که به اشتباه ترکی پنداشته می‌شوند که خود ترکان آنان را از ایرانیان فرا گرفته‌اند. آذری ها زبان شان ترکی آذربایجانی نیست، درستش زبان «آذری نوین» است.