گروه گزارش: شرکت هواپیمایی (آذال) از ۲۵ خرداد پرواز تبریز باکو را راه‌اندازی می‌کند و پروازهای تهران باکو را نیز افزایش می‌دهد. حال باید پرسید چرا باکو هم‌چنان مرزهای زمینی را بسته نگه داشته است؟ در خصوص تحلیل چرایی عدم بازگشایی مرز زمینی بین ایران و باکو می‌توان به چند نکته اشاره کرد:

۱- تلاش برای انحصار حمل و نقل هوایی و کسب درآمد:

یکی از تحلیل‌ها می‌تواند این باشد که  باکو با افزایش پروازهای هوایی و عدم بازگشایی مرز زمینی، قصد دارد تا انحصار حمل و نقل مسافر و بار بین دو کشور را به دست گرفته و از این طریق درآمد بیشتری کسب کند. این رویکرد می‌تواند به عنوان نوعی فشار اقتصادی بر ایران و کنترل بیشتر بر جابجایی‌ها تلقی شود.

 ۲- کاهش ارتباطات مردمی و فرهنگی:

 عدم بازگشایی مرز زمینی می‌تواند به کاهش ارتباطات مردمی و فرهنگی بین دو کشور منجر شود. این موضوع ممکن است با هدف کمرنگ کردن اشتراکات تاریخی و فرهنگی دو ملت و در راستای سیاست‌های خاصی باشد که باکو در قبال ایران در پیش گرفته است.

 ۳- تأثیر بر روابط اقتصادی و تجاری:

 بسته بودن مرز زمینی، علاوه بر مسائل انسانی، بر روابط اقتصادی و تجاری نیز تأثیر منفی می‌گذارد. بسیاری از بازرگانان و فعالان اقتصادی ترجیح می‌دهند از مسیر زمینی برای حمل کالا استفاده کنند که ارزان‌تر و در برخی موارد منطقی‌تر است. عدم گشایش این مسیر می‌تواند نشانه‌ای از تمایل باکو برای محدود کردن مبادلات تجاری با ایران باشد.

 ۴- امنیت و توجیهات غیرواقعی:

ممکن است توجیهاتی در خصوص مسائل امنیتی برای عدم بازگشایی مرز زمینی ارائه شود، اما این توجیهات در بسیاری از موارد می‌توانند غیرواقعی و صرفاً بهانه‌ای برای پیشبرد اهداف خاص باشند. به عبارت دیگر، باکو ممکن است به دنبال ایجاد فضایی از بی‌اعتمادی یا نگرانی‌های امنیتی ساختگی باشد تا از بازگشایی مرز زمینی جلوگیری کند.

 ۵- ارتباط با سیاست‌های منطقه‌ای:

 این اقدام را می‌توان در راستای سیاست‌های منطقه‌ای باکو و همسو با برخی از بازیگران دیگر منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای دانست که ممکن است در صدد تضعیف موقعیت ایران در منطقه باشند. عدم بازگشایی مرز زمینی می‌تواند یکی از ابزارهای این سیاست در جهت ایجاد محدودیت برای ایران تلقی شود.

۶- اخلال در گردشگری سلامت تبریز:

در سال‌های گذشته سیل ورود گردشگران سلامت از باکو به تبریز سبب شد که از این رهگذر درآمدهای قابل توجهی به سیستم درمان در تبریز تزریق شود و حتی گام‌هایی در جهت گسترش خدمات درمانی به گردشگران باکویی برداشته شد و بسته نگه داشتن مرزهای زمینی اقدامی خلاف جهت این پروژه است.

۷- جمع بندی:

در مجموع، می‌توان گفت که اقدام باکو در افزایش پروازهای هوایی و عدم بازگشایی مرز زمینی، می‌تواند در راستای سیاست‌های پیچیده‌ای باشد که هدف آن، علاوه بر کسب منافع اقتصادی، محدود کردن ارتباطات مردمی و تجاری با ایران و در نهایت، تضعیف نفوذ منطقه‌ای ایران است.