اشعار - آذرپژوه - وب سایت تحلیلی خبری | آذرپژوه

گروه فرهنگ و ادب/دین و خصوصا مذهب تشیع در اشعار شهریار جایگاه ویژه‌ای دارند و از شعر ترکی «عزا خانه اولوب گوییلر حسینه»تا شعر فارسی همای رحمت، ارادات او به ائمه اطهار(ع) را می رساند.

گروه فرهنگ و ادب/ میر محمد حسینی:بخش دهم: دین و خصوصا مذهب تشیع در اشعار شهریار جایگاه ویژه‌ای دارند و از شعر ترکی «عزا خانه اولوب گوییلر حسینه» تا شعر فارسی همای رحمت، ارادات او به ائمه اطهار(ع) را می رساند. «ابوالفضل علی محمدی» یکی از شاگردان نزدیک استاد شهریار در این خصوص معتقد است: «اعتقادات و اندیشه های دینی استاد شهریار حتی در اغلب غزلیاتش هم مشهود است تا چه رسد به تحمیدیه هایی نظیر دلم جواب بلی می دهد صلای تو را/ صلا بزن که به جان می خرم بلای تورا… و نعت‌هایی نظیر«ستون عرش خدا قائم از قیام محمد(ص)/ ببین که سر به کجا می کشد مقام محمد… و همچنین اشعار آیینی وی. امام حسین ع و قیام عاشورا از دال های مرکزی و اصلی گفتمان تشیع است و شهریار نیز به مانند دیگر شیعیان علاقه زیادی به سیدالشهدا، حضرت ابا عبداله الحسین دارد و اشعار نغزی را در رثای وی و ماجرای شورانگیز کربلا سروده است که برخی از ابیات سروده شهریار ورد زبان ترک زبانان است:

حسینه یئرله ر آغلار گؤیله ر آغلار

بتــول و مـــصطفی پیغمبر آغلار

حسینون نوحه سین دلریش یازاندا

مـوسلمان سهلدیر که کافر آغلار

کور اولموش گؤزله‌رین قان دوتدو شومرون

کی گؤرسون اؤز الینده خنجر آغلار

حــــسینون کؤینه گی زهرا الینده

چـــکر قئیحا قیامت، محشر آغلار

و …

شهریار به فارسی نیز اشعاری را در همین موضوع سروده، از جمله:

شیعیان دیگر هوای نینوا دارد حسین

روی دل با کاروان کربلا دارد حسین

از حریم کعبۀ جدّش به اشکی شست دست

مروه پشت سر نهاد امّا صفا دارد حسین

می‌بـرد در کربلا هفتاد و دو ذبح عظیم

بیش از اینها حرمت کوی منا دارد حسین

و …

هادی بهجت تبریزی، فرزند استاد شهریار، در مصاحبه ای اذعان داشته، یک سوم دیوان استاد شهریار در مورد اهل بیت، قرآنی و مذهبی است.^(۱) آنچه از گنجینه هنر شهریار به یادگار دست ماست نیز موید سخنان فرزند اوست. شهریار بسیار در مورد ائمه و آنچه تشیع خوانده می شود سروده و شعر« همای رحمت» وی نماد شخصیت مذهبی اوست. همای رحمت شاهکار شهریار در موضع دینی او می باشد و به غیر از این، همای رحمت را می توان از کم نظیرترین سروده های شاعران همه اعصار دانست:

علی‌ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را

که به ماسوا فکندی همه سایه‌ی هما را

دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین

به علی شناختم به خدا قسم خــــدا را

به خـــدا که در دو عالم اثر از فنا نماند

چو علی گرفته باشد سر چشمه‌ی بقـا را

مگر ای سحاب رحمت تو بباری ارنه دوزخ

به شرار قهر سوزد همه جان مـــاسوا را

برو ای گدای مسکین در خانه‌ی علی زن

که نگین پادشاهـی دهـد از کـرم گـدا را

بجز از علی که گوید به پسر که قاتل من

چو اسیر تست اکنون به اسیر کــن مدارا

بجز از علی که آرد پســـری ابوالعجائب

که علم کنــد به عالم شـهدای کربلا را

چو به دوست عـهد بندد ز میان پاکبازان

چو علی که می‌تواند که بـه سر برد وفا را

نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت

متحیرم چـه نـامم شه مــلک لافــتی را

بدو چشم خون فشانم هله ای نسیم رحمت

که ز کوی او غبـــــاری به من آر توتیا را

به امید آن که شــاید برسد به خاک پایت

چه پیـام‌ها سپردم همه ســـوز دل صبا را

چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان

که ز جان مــا بــگردان ره آفـت قـضا را

چه زنم چونای هردم ز نوای شــوق او دم

که لسان غیب خــوش‌تر بنوازد این نوا را

همه شـــب در این امیدم که نسیم صبحگاهی

به پیام آشنـــــــائی بنوازد و آشنــــــــا را

ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شــــــب

غم دل به دوست گفتن چه خوشست شـهریارا

شهریار، انقلاب جنگ:

شهریار برای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، شهدای دفاع مقدس، نیروهای مردمی دفاع ملی(بسیج)، سپاه و ارتش، اشعار زیادی را سروده است. و این خود گواهی دیگر بر شخصیت مذهبی و ملی شهریار می باشد. همچنین معروف است، آنگاه که کنج عزلت گزیده بود در بر هیچ کسی باز نمی کرد، بی منت و با احترام، درب منزلش به روی بازماندگان شهدایی که برای گرفتن قطعه شعری بر سنگ مزار شهیدشان می آمدند، گشوده بود. رهبری درباره نسبت شهریار با دفاع مقدس این چنین فرموده‌اند: «تعداد شعرهايي كه شهريار براي جنگ گفته، حضوري كه او در مراكز مربوط به جنگ، مثل كنگره هاي مربوط به جنگ و شعر جنگ و… پيدا كرده، و مدحي كه او از بسيج عمومي مردم يا از سپاه و يا از ارتش كرده، به قدري زياد است، كه اگر انسان نمي ديد و نمي شنيد و خودش لمس نمي كرد، به دشواري مي توانست اين را باور كند كه مردي در حدود هشتاد سال سن، بلكه بيش از هشتاد سال در مجامع شعري حضور پيدا كند و براي هر مراسمي خودش شعري، بلكه شعرهايي بگويد^(۲)» نمونه‌های زیادی می توان برای چنین اشعاری از وی ذکر کرد که به سبب مجالمان شعری به فارسی و ابیاتی دیگر به زبان ترکی آذربایجانی را می آوریم:

پرواز شهيدان

از عقل و قالش درگذر، رو كن به عشق و حال ما

بـي عشق نـگشايد دري از عقل و قيل و قـال ما

اغـلب چـراغ رهـزن است اين عقل كو با ما دليل

بــا عـقل اگــر سودا كني، دل مي شود دلال ما

…

آنالار اوخشاماسي

شهيد بالام بايرام گليب حسرت قـالديم او قـامته

بهشت سنين، بايرام سنين گؤروش قالسين قيامته

سـندن سونرا باش گؤتوروب گئتديم گؤزدن ايتديم بالا

هرگول گؤردوم چشمه گؤردوم سنه نيسگيل ائتديم بالا

قايـيداندا دسـتماليمدا تـورپاغيندان گتديم بـالا