کسانی که کار سبک‌شناسی می‌کنند و در تاریخ ادبیات کار کردند متوجه می‌شوند که خاقانی کسی است که به زبان فارسی هم درآذربایجان و هم در کل تاریخ هزار ساله‌ی ادبیات فارسی بیشترین خدمت را کرده و دریغ است که با سرمایه‌های ادبی خود این گونه رفتار کنیم.

جدایی‌طلبی را باید از هویت طلبی جدا دانست. اگر چه تفاوت میان این دو در مواردی به اندازه‌ای باریک‌ می‌شود که تشخیص آن از یکدیگر را سخت می‌نماید، اما مهمترین نقطه‌ی افتراق این دو همانا ایران دوستی و احترام و اعتقاد قلبی به مولفه‌های هویت ملی است.

نشست نقد و بررسی چاپ دوم کتاب «آذربایجان و شاهنامه» تالیف سجاد آیدنلو، با حضور جمعی از مردم ارومیه، برگزار شد. در این نشست ،کتاب فوق که حائز عنوان جایزه‌ی برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز است، مورد نقد و بررسی شاهنامه‌پژوهانی از منطقه‌ی آذربایجان قرار گرفت.

این روزها مصادف با سالروز درگذشت زنده‌یاد بهمن سرکاراتی است. کسی که هیچ‌گاه از خواندن کتاب خسته نشد و کتاب یار همیشگی او بود. پژوهش وی در اسطوره، شاهنامه و اوستاشناسی زبانزد استادان داخل و خارج از ایران است. خاطرات وی را با همسرش (مهری باقری) در این گزارش بخوانید.

خیال باطل تصاحب غیرمجاز چهره‌های فرهنگی و تاریخی ایران زمین و دست‌درازی در هویت ملی ایرانیان، از سوی کارگزاران دولت باکو و همپالگان شان، تازگی ندارد. چندی پیش «آنارکریم اف» وزیر فرهنگ جمهوری باکو، در راستای سیاست‌های ضد ایرانی ، در یک پروپاگاندا، جنگی تبلیغاتی علیه فرهنگ و ادب ایران، به ویژه شاعر ملی ایران، «نظامی گنجوی» به راه انداخت؛ او مهملی تاریخی بافت و گفت: «در جلوگیری از معرفی نظامی گنجوی، به عنوان شاعر ایرانی، مصمم هستیم!»

آذربایجانی‌ها خیلی زودتر از کردها و لرها و خراسانی‌ها و... لباس‌های محلی خود را با لباس‌های رسمی تعویض کردند؛ البته در این میان نکته‌ای که نباید از وجود آن غافل شد، برخی فرهنگ‌سازی‌ها برای آذربایجان است که نه از بطن جامعه‌، بلکه از آن سوی مرزها سرچشمه می‌گیرند؛ لباس‌هایی غریبه برای آذری‌ها با نام لباس‌های قفقازی، که کوچک‌ترین تناسب و وجه‌اشتراکی با لباس‌های محلی مردم منطقه در گذشته ندارند!

70 سال پیش از نگارش کتاب «آذری؛ زبان باستان آذربایجان» نوشته‌ی کسروی، نیکالای خانیکوف، دانشمند و شرق‌‌شناس نامدار روسی در کتاب «سفرنامه خانیکف» اشاره‌ای مستقیم به آذری و زبان آذری کرده است. 1000 سال پیش از خانیکف هم دانشمندان بزرگی چون الیعقوبی، ابن ندیم و... مردم آذربایجان را با لفظ "آذری" مورد خطاب قرار داده‌اند.

سخنانی که در معرفی محمد امین رسول‌زاده به عنوان یک ایرانگرا از شبکه سحر پخش شده، چیزی جز تحریف حقایق درباره‌ی وی که خواستار فروپاشی ایران بوده، نیست. همه می‌دانیم که رسول‌زاده در سال‌های اقامت در ایران، جهت‌گیری سیاسی ضدایرانی نداشته اما بعد از خروج از ایران و اقامت در عثمانی به اجاق‌های مروج پان‌ترکیسم پیوست.

پژوهش‌های فراوانی پیرامون زبان آذربایجان انجام شده است و بر این اساس مردم آذربایجان تا چند سده‌ی گذشته به زبان پهلوی آذری گفتگو می‌کردند. این مطلب با بیان مقدمه‌ای از کتاب «سیری در تصوف آذربایجان» نوشته استاد صمد موحد تبریزی، به ذکر سندی کمتر مورد توجه قرار گرفته، در باب زبان مردم آذربایجان می‌پردازد.

زادگاه شهاب الدین اهری، شهر اهر در آذربایجان شرقی است. حضرت شیخ در اشعار خود از «سیاهان کوه» نام می‌برد که به احتمال قوی همان لفظ «قره داغ» می‌باشد که امروزه برخی به اشتباه آن را به جای «ارسباران» و یا همان «سیاهان کوه» به کار می‌برند: سیـاهان کـوه را منزل ببودم/ زآهوی چمن شیرش بخوردم