گروه گزارش/ افشین جعفرزاده: مهندس واژه ایست که ریشه در هندسه دارد و هندسه همان اندازه پارسی است که معرب شده است. مهندس کسی است که فن اندازه‌گیری و محاسبه‌گری (هندسه) می‌داند. واژه مهندس را می توان در آفرینش های ادبی بسیاری از شاعران و نویسندگان کهن، ازجمله حکیم فردوسی ، مولوی ،حافظ ، بیهقی […]

گروه گزارش/ افشین جعفرزاده: مهندس واژه ایست که ریشه در هندسه دارد و هندسه همان اندازه پارسی است که معرب شده است. مهندس کسی است که فن اندازه‌گیری و محاسبه‌گری (هندسه) می‌داند. واژه مهندس را می توان در آفرینش های ادبی بسیاری از شاعران و نویسندگان کهن، ازجمله حکیم فردوسی ، مولوی ،حافظ ، بیهقی ، ناصرخسرو و بسیاری دیگر با همین مفهوم دید.
انتخاب خواجه نصیرالدین طوسی برای ارجداشت مهندسان بیشک انتخابی عالی و درخور است.دانشمند ایرانی که شکی در نبوغ او نداریم و شرح کارنامه او در علوم گوناگون شاید نیازمند نگارش ده ها کتاب و صدها مقاله است..طوسی بیشک شخصیتی جهانی است والبته ارمغان ایران زمین به گیتی و یکی از جلوه های نبوغ او در دانش اندازه( مهندسی) را با جفت طوسی (tusi couple) می شناسیم.
خواجه در کتاب «تحریر المَجِسطی» موضوع را شرح داده است.. کتاب «تحریر المَجِسطی»، توسط خواجه نصیرالدین طوسی و در نقد و تکمیل کتاب «المجسطی» نوشته شد، که مهم‌ترین اثر «بطلمیوس» است و شامل مبانی هیأت بطلمیوسی و نظریات نجومی او می‌شود..
با بیانی ساده، «زوج طوسی» را از نگاهی این گونه می‌توان بیان کرد که هر نقطه روی محیط دایره کوچک‌تر (که قطرش دقیقا نصف قطر دایره بزرگ است)، در یک خط مستقیم نوسان می‌کند و یک قطر از دایره بزرگ را ترسیم می‌کند.
خواجه از «جفت طوسی» برای توضیح مسیر حرکت سیارات استفاده کرد، اما بعدها، پای این طرح به شاخه‌های دیگر ریاضیات و علوم مهندسی هم باز شد و نسخه‌های تعمیم‌یافته‌ و پیچیده تری از آن هم، ارائه شدند. که ریشه در نظریه طوسی داشت و اوج نبوغ او بود.
در این فیلم کوتاه که توسط هنرمندان ایتالیایی ساخته شده می توان به اهمیت زوج طوسی و نقش ساختاری آن در دانش مهندسی پی برد.
تربیت مهندسان با اسلوب امروزین مدیون کوششهای امیر کبیر در بنیاد دارالفنون است و هیچ فن و دانشی بی نصیب از کوششهای مهندسان نیست.
از خانه‌ای که در آن زندگی می کنیم و راهی که گذرگاهمان است و فن آوری روز عرصه تلاش مهندسان است . البته شاید ما پزشکان در زمره پرنصیب ترین کاربران افریده های جهان مهندسی باشیم .تلاش مهندسان ایران را ارج می نهیم و با بزرگداشت نام و یاد خواجه طوسی آرزومندیم دانش مهندسی در ایران بزرگانی چون او به جهان ارزانی کند.

  • نویسنده : افشین جعفرزاده
  • منبع خبر : آذرپژوه