گروه گزارش: ابرپروژههای آبی ترکیه و سدسازی روی رودهای بینالمللی، به زودی رود ارس را هم به سرنوشت هیرمند، هریرود، دجله و فرات دچار خواهد کرد، معاون رئیسجمهور و نمایندگان مجلس، ضعف در دیپلماسی آب را در بروز این فاجعه موثر میدانند.
گروه فرهنگ و ادب: در نزهةالمجالس که در نیمه اوّل قرن هفتم در شروان تألیف شده، ترانههای فراوانی از گویندگان آن سوی ارس (شروان و اران) از شش شهر: گنجه، شروان، بیلقان، تفلیس، دربند، باکو به یادگار مانده است که نمونههایی از آثار هزاران شاعر پارسیگوی از یاد رفته، و دلیل روشنی بر دیرینگی گسترش فرهنگ ایرانی در آن دیار است.
گروه سیاست: سال ۱۳۹۳ در اوج درگیریهای سوریه، دکترایم را در ترکیه آغاز کردم. هر کسی که میفهمید ایرانیام، با حالتی گلایهآمیز میپرسید که چرا ایران در جنگ داخلی سوریه دخالت میکند؟ البته آنها به انتقاد از دخالت ایران در جنگ داخلی سوریه میپرداختند؛ اما هیچ اشارهای به دخالت ترکیه در این جنگ نداشتند!
گروه گفتگو: روابط ترکیه و روسیه در سالهای گذشته با فراز و نشیبهایی همراه بوده است. دو کشور در سوریه، قفقاز، دریای سیاه، حوزه مدیترانه و... دارای منافع مشترک و همچنین اختلافات عمیق سیاسی هستند. که میتواند به همگرایی بیشتر و یا در نقطه مقابل به واگرایی ختم شود.
گروه فرهنگ و ادب: پان ترکیسم در همان آغاز پیدایش و ورود به عرصهی سیاست، از سوی اندیشمندان ایرانی با واکنشهای بجا و بهنگام دانشورانهای روبهرو شد. در این ارتباط و در سه دههی اخیر کتابها و مقالههای روشنگر و سودمندی دربارهی گرایشی موسوم به «پان ترکیسم» منتشر شده است
گروه سیاست: کمتر از 10 روز دیگر مذاکرات سه جانبه روسیه با ارمنستان و جمهوری باکو برای تعیین مرزهای نهایی ایروان و باکو انجام میشود. ایران علیرغم منافع حیاتی در منطقه قفقاز مانند سال گذشته در این مذاکرات هم شرکت ندارد و تحرکات ترکیه و سکوت روسیه موجب نگرانی های جدی در مورد سرنوشت نهایی مرزهای این دو کشور و احتمال تشدید هرگونه تلاش و برنامه ریزی برای از بین بردن مرزهای ایران با جمهوری ارمنستان است که کشور را در یک تنگنای ژئوپلتیکی جدی قرار میدهد!
گروه سیاست: فاش گویی مقام پیشین موساد درباره بی اعتقادی خاندان علی اف به دین اسلام و میزان تسلط سفارت خانههای اسراییل، آمریکا و انگلیس بر دولت باکو، عامل رسوایی بزرگی برای الهام علی اف بوده است.
گروه فرهنگ و ادب: برخی با استناد به دیدار ناصر خسرو با قطران تبریزی که بر اساس قول ناصر خسرو که گفت: «در تبریز قطران نام شاعری را دیدم، شعر نیک میگفت، اما زبان فارسی نیک نمیدانست.»، معتقد هستند که قطران، فارسی را نیک نمیدانسته و به زبان تبریزی(!!) حرف میزد و زبان رایج تبریز چیزی غیر از فارسی و ترکی بود. مطلب زیر تلاش دارد تا با تکیه بر منابع تاریخی معتبر به این سوال پاسخ دهد که چرا قطران با این که شعر فارسی را نیکو میسروده است، به قول ناصر خسرو، فارسی را خوب صحبت نمیکرد؟!
گروه سیاست: همین چند سال پیش بود که غرب، ترکیه را مهمترین عامل ثبات در خاورمیانه و مدیترانهی شرقی قلمداد میکرد. در آن زمان، رجب طیب اردوغان توانسته بود مناسبات ترکیه و یونان را به مسیر عادی بازگرداند. اردوغان همچنین با تن دادن به غالب خواستههای حقوق بشری غرب، روند مذاکرات برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را تسریع کرده بود. در صحنه سیاست داخلی، وی با گشودن فصلی تازه از مذاکرات با رهبران کرد ترکیه، نشان داده بود که در زمینه مناسبات قومی نیز آماده پذیرفتن تجربیات تازهای است. اما بعد از گذشت 13 سال سیاست خارجی اردوغان به حتی یک «دوست نداشتن» منجر شده است!
گروه سیاست: اردوغان در اظهاراتی عجیب پیشبینی کرده بود که «تنش ها میان ایران و آذربایجان به درگیری نکشد چون تعداد زیادی از شهروندان ایران آذریتبار هستند و این مساله میتواند برای دولت ایران دردسر ساز شود.» در تحلیل گفتههای رئیس جمهور ترکیه، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه اما نوشته بود؛ البته خوب همه امیدوار هستند که این تنشها به درگیری نکشد؛ اما نه چون بخشی از شهروندان کشور ایران آذری تبار هستند بلکه چون ایران مانند برخی کشورهای دیگر منطقه به دنبال جنگ افروزی و حمله به دیگران و توسعه طلبی نیست.»
گروه فرهنگ و ادب: اکثر دانشمندان معتقدند که زبان باستانی آذربایجان بازمانده و متحول شدهی زبان مادی است که مورخین و جغرافی نویسان اسلامی و عرب آن را فارسی (ایرانی)، فهلوی و آذری خواندهاند. با این وجود، برخی افراد منابع تاریخی را نادیده میگیرند و در اندیشهی تلبیس حقیقتاند.
Friday, 18 April , 2025