گروه جامعه: بررسی های تاریخی نشان می دهد که هویت‌یابی کاملا متمایز قومی و به دنبال آن قوم‌گرایی، پدیده‌ای نوظهور در ایران است و اختلافات زبانی تا اواسط قرن بیستم، عامل سیاسی مرکزگریزی برای این گروه‌ها نبوده است. حضور آذری‌ها، بختیاری‌ها و گیلانی‌ها در انقلاب مشروطیت نمونه بارزی از این تلاش جمعی برای هدفی مشترک است که هویت سیاسی ـ فرهنگی مشروطه و مشروطه‌خواهی را شکل بخشید.
سه جریان ناسیونالیستی بیش از همه بر سر تحولات منطقه تاثیر گذاشتند: ناسیونالیسم عرب، ناسیونالیسم ترک و ناسیونالیسم ایرانی. یکی از عمدهترین تفاوتهای میان این سه جریان ناسیونالیستی این بود که ناسیونالیسم عرب و ناسیونالیسم ترک در آغاز ماهیت قومی داشتند، اما ناسیونالیسم ایرانی بر خلاف این دو جریان فکری، ماهیت قومی نداشت.
مقبره‌الشعرای تبریز چه داستان‌های ناشنیده‌ای که ندارد؛ داستانی پرکشش از هزار سال تکاپو برای زنده نگه‌داشتن سرچشمه‌های زبان و اندیشه ایرانی، داستان کانونی سترگ و زایا به نام آذربایجان و تبریز که مهد زبان و ادب فارسی است و قصیده‌ای بلند از عشق و حماسه از شهر شاعران و شهیدان؛ تبریز.
آذربایجان یکی از نقاط مهم و حساس ایران است. این منطقه را باید به سه دلیل مهم ارزیابی کرد: ۱- منطقه‌ای مرزی در شمالغرب کشور که با سه کشور ارمنستان، ترکیه و جمهوری آذربایجان همسایه است. ۲-جمعیت بالا از یک سو و منابع طبیعی ارزشمند این منطقه. ۳-اثرگذاری و وزن بالای ژئوپلتیکی آذربایجان در مسائل ایران!
گروه سیاست: در حالی که رسانه های جمهوری آذربایجان همواره از نام‌های جعلی برای معرفی مناطق آذری نشین ایران استفاده می کنند و با سکوت و بی‌تفاوتی ایرانی‌ها، به این حرکت خود اصرار می‌ورزند، رسانه های باکو به اقدام شورای شهر تهران در استفاده از نام قدیم "بادکوبه" و "شوشی" برای نامگذاری یکی از خیابان های تهران اعتراض کردند.
گروه فرهنگ و ادب: یکی از شخصیت‌های فرهنگی که از جعلیات پان ترکیسم در امان نمانده است، فضولی بغدادی، شاعر عرب‌زبان قرن دهم است. نامش محمد و نام پدرش سلیمان بود. در حله و به روایتی دیگر در بغداد چشم به جهان هستی گشود. تحصیلات خود را در بغداد گذرانید. به همین مناسبت به «بغدادی» شهرت یافت.
گروه فرهنگ و ادب: جریان قومی در آذربایجان سعی دارد با تاکید بر فاکتور زبان، سیاست "دیگری‌سازی" میان مردم آذربایجان با سایر اقوام ایرانی را رقم بزند. این جریان وابسته به برخی کشورهای همسایه ،همچنین تلاش دارد تا با تاکید بر همین فاکتور، سیاست "خودی‌سازی" میان مردم آذربایجان با کشورهای ترک زبان را هم دنبال کند. در این ارتباط موسسه مطالعات آذربایجان (آذرپژوه) اولین جلسه‌ی تخصصی درباره زبان پیشین آذربایجان را با حضور سه تن از اساتید و محققان آذربایجانی برگزار کرد.
گروه فرهنگ و ادب: پان ترکیسم در همان آغاز پیدایش و ورود به عرصه‌ی سیاست، از سوی اندیشمندان ایرانی با واکنش‌های بجا و بهنگام دانشورانه‌ای روبه‌رو شد. در این ارتباط و در سه دهه‌ی اخیر کتاب‌ها و مقاله‌های روشنگر و سودمندی درباره‌ی گرایشی موسوم به «پان ترکیسم» منتشر شده است
گروه فرهنگ و ادب: برای گفتگو با مدیرعامل بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان پای در خانه پروین اعتصامی می‌گذارم. این بنیاد چند سالی هست که در راستای حفاظت و صیانت از فرهنگ و ادب منطقه‌ی آذربایجان فعالیت خود را آغاز کرده است. گفتگو با دکتر شریف نژاد حول دو محور شکل گرفت: عملکرد بنیاد در چند سال گذشته و تهاجمات صورت‌گرفته نسبت به فرهنگ منطقه‌ی آذربایجان!
گروه فرهنگ و ادب: اران و شروان از مناطقی است که در تکوین و پیدایش فرهنگ، ادب و هویت ایرانی نقش مهمی داشته است. این منطقه تاریخی که از شهرهای آن در منابع به «هفده شهر قفقازی ایران» یاد شده، زادگاه صدها شاعر، نویسنده، عالم و فقیه و دانشمند ایرانی بوده است.
گروه فرهنگ و ادب: اکثر دانشمندان معتقدند که زبان باستانی آذربایجان بازمانده و متحول شدهی زبان مادی است که مورخین و جغرافی نویسان اسلامی و عرب آن را فارسی (ایرانی)، فهلوی و آذری خواندهاند. با این وجود، برخی افراد منابع تاریخی را نادیده میگیرند و در اندیشهی تلبیس حقیقتاند.
Friday, 4 April , 2025