گروه گزارش: به گفته دبیرکل سازمان جهانی گردشگری، در سال‌های اخیر خاورمیانه بیشترین رشد را در زمینه گردشگری داشته است، اما جایگاه ایران در بازار بزرگ گردشگری کمتر از کشورهای استونی، قبرس، اروگوئه و حتی کشور کوچک بحرین است. به راستی چرا کشور ما با وجود پتانسیل های بالا در جذب توریسم سهم بسیار اندکی در رواج این صنعت داشته است؟

واقعیت این است با وجود این که ایران دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوان و دارای قدمت چندین هزار ساله است، ولی هرگز جایگاه واقعی خود را در جذب گردشگر پیدا نکرده است؛ البته در سال‌های اخیر روند جذب گردشگر رشد نسبی داشته، ولی باتوجه به ظرفیت بالقوه ی موجود اصلا کافی نبوده و جای کار بسیار می‌طلبد. بر همین اساس برای رسیدن به نقطه مطلوب در توسعه گردشگری باید عوامل موثر را که نوعی فرصت و عدم توجه به آن تهدید قلمداد می شود، مورد واکاوی قرار داد.

عوامل سیاسی  و بین المللی

الگوی سیاسی کارآمد و افزایش روند همکاری‌های بین المللی، عضویت در مجامع بین المللی، عقد قراردادهای خواهرخواندگی و جلوگیری از ایجاد تنش های سیاسی تاثیرگذار از علل سیاسی موثر بر توسعه گردشگری خواهد بود.

عوامل اقتصادی و سرمایه ای

تخصیص بودجه کافی به سرفصل گردشگری و ایجاد تسهیلات برای متولیان امر و وجود تضمین بازگشت سرمایه برای سرمایه گذاران، تسهیل مبادلات ارزی و ساختارهای مالی مورد نیاز گردشگران اعم از کارت‌های اعتباری وغیره را ازعوامل موثر اقتصادی بر توسعه گردشگری معرفی کرد.

عوامل اجتماعی و فرهنگی

بهبود فرهنگ گردشگرپذیری و جلوگیری از توهم بیگانه هراسی، ترویج برخورد مناسب کارکنان اماکن مرتبط با گردشگر از لحظه ورود در فرودگاه تا لحظه خروج از مرز، زنده نگه داشتن بسیاری از آداب و سنن و بازی‌ها و رقص و موسیقی‌های محلی برای ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی کشور، آشنایی هر چه بیشتر مردم محلی و کسبه های مرتبط با مناطق گردش‌پذیر با زبان‌های بین‌المللی، ایجاد پرواز مستقیم به بسیاری از کشورهای با جمعیت گردشگر بالا، به‌کارگیری افراد کارآمد در مشاغل تور گردانی و راهنمای تور، همه از علل و عوامل  فرهنگی و اجتماعی در توسعه گردشگری  هستند.

عوامل طبیعی

استفاده بهینه از سرمایه‌های طبیعی و زمینه های اکوتوریسم اعم از رودخانه، کوه و دشت و ایجاد مراکز توریسم درمانی در مناطق آبگرم و آب معدنی  و لجن درمانی و همچنین ایجاد گردشگران زمستانی در فصول برف خیز که موجب رونق گردشگر در فصول غیرپیک می‌شود.

عوامل آموزشی و فناوری

آموزش کارکنان مراکز سیاحتی، زیارتی  و اقامتی و همچنین فعالان تجاری مرتبط با گردشگران، آموزش رسمی و آکادمیک تا مقاطع بالا در رشته های گردشگری و جهانگردی و ایجاد مراکز آموزش از راه دور در زمینه های جذب  این صنعت، زمینه را برای ارتقای بهتر گردشگری فراهم می سازد. توسعه فناوری های اطلاعات موثر بر جذب گردشگر مثل مقوله گردشگری اینترنتی، توسعه فناوری های ارتباطی اعم از هوایی، زمینی و دریایی و بهبود ساختار رزرواسیون بین‌المللی از نقاط حائز اهمیت تکنولوژی در توسعه تورسیم است.

عوامل امنیتی، انتظامی و مدیریتی

حفظ و بهبود امنیت داخلی، کنترل بهینه سرحدات و مرزها، مبارزه با تبلیغات سوء علیه ایران  و ایجاد آرامش خاطر برای گردشگران خارجی و تقویت وآموزش پلیس گردشگری از لحظه ورود تا خروج از نکات تقویت کننده بحث امنیت گردشگری خواهد بود. همچنین وجود دستگاه ها ونهادها با سیاست های موازی در بحث گردشگری، ضعف سیستمیک در مدیریت دولتی و نهادی به‌دلیل نگرش‌های کوتاه مدت و سطحی و نبود ثبات در مدیریت کلان ،عدم وجود یک  طرح جامع گردشگری کاربری و استراتژیک و عدم اجرای برنامه های موجود به‌دلیل نبود احساس رقابت در بین مدیران و همچنین فقدان مدیران کاملا مطلع و آموزش دیده بسیار تاثیر گذار خواهد بود.