گروه فرهنگ و ادب: پان ترکیسم در همان آغاز پیدایش و ورود به عرصه‌ی سیاست، از سوی اندیشمندان ایرانی با واکنش‌های بجا و بهنگام دانشورانه‌ای روبه‌رو شد. در این ارتباط و در سه دهه‌ی اخیر کتاب‌ها و مقاله‌های روشنگر و سودمندی درباره‌ی گرایشی موسوم به «پان ترکیسم» منتشر شده است

گروه سیاست: کمتر از 10 روز دیگر مذاکرات سه جانبه روسیه با ارمنستان و جمهوری باکو برای تعیین مرزهای نهایی ایروان و باکو انجام می‌شود. ایران علیرغم منافع حیاتی در منطقه قفقاز مانند سال گذشته در این مذاکرات هم شرکت ندارد و تحرکات ترکیه و سکوت روسیه موجب نگرانی های جدی در مورد سرنوشت نهایی مرزهای این دو کشور و احتمال تشدید هرگونه تلاش و برنامه ریزی برای از بین بردن مرزهای ایران با جمهوری ارمنستان است که کشور را در یک تنگنای ژئوپلتیکی جدی قرار می‌دهد!

گروه سیاست: فاش گویی مقام پیشین موساد درباره بی اعتقادی خاندان علی اف به دین اسلام و میزان تسلط سفارت خانه‌های اسراییل، آمریکا و انگلیس بر دولت باکو، عامل رسوایی بزرگی برای الهام علی اف بوده است.

گروه فرهنگ و ادب: برخی با استناد به دیدار ناصر خسرو با قطران تبریزی که بر اساس قول ناصر خسرو که گفت: «در تبریز قطران نام شاعری را دیدم، شعر نیک می‌گفت، اما زبان فارسی نیک نمی‌دانست.»، معتقد هستند که قطران، فارسی را نیک نمی‌دانسته و به زبان تبریزی(!!) حرف می‌زد و زبان رایج تبریز چیزی غیر از فارسی و ترکی بود. مطلب زیر تلاش دارد تا با تکیه بر منابع تاریخی معتبر به این سوال پاسخ دهد که چرا قطران با این که شعر فارسی را نیکو می‌سروده است، به قول ناصر خسرو، فارسی را خوب صحبت نمی‌کرد؟!

گروه سیاست: همین چند سال پیش بود که غرب، ترکیه را مهم‌ترین عامل ثبات در خاورمیانه و مدیترانه‌ی شرقی قلمداد می‌کرد. در آن زمان، رجب طیب اردوغان توانسته بود مناسبات ترکیه و یونان را به مسیر عادی بازگرداند. اردوغان همچنین با تن دادن به غالب خواسته‌های حقوق بشری غرب، روند مذاکرات برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را تسریع کرده بود. در صحنه سیاست داخلی، وی با گشودن فصلی تازه از مذاکرات با رهبران کرد ترکیه، نشان داده بود که در زمینه مناسبات قومی نیز آماده پذیرفتن تجربیات تازه‌ای است. اما بعد از گذشت 13 سال سیاست خارجی اردوغان به حتی یک «دوست نداشتن» منجر شده است!

گروه سیاست: اردوغان در اظهاراتی عجیب پیش‌بینی کرده بود که «تنش ها میان ایران و آذربایجان به درگیری نکشد چون تعداد زیادی از شهروندان ایران آذری‌تبار هستند و این مساله می‌تواند برای دولت ایران دردسر ساز شود.» در تحلیل گفته‌های رئیس جمهور ترکیه، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه اما نوشته بود؛ البته خوب همه امیدوار هستند که این تنش‌ها به درگیری نکشد؛ اما نه چون بخشی از شهروندان کشور ایران آذری تبار هستند بلکه چون ایران مانند برخی کشورهای دیگر منطقه به دنبال جنگ افروزی و حمله به دیگران و توسعه طلبی نیست.»

گروه جامعه: بررسی های تاریخی نشان می دهد که هویت‌یابی کاملا متمایز قومی و به دنبال آن قوم‌گرایی، پدیده‌ای نوظهور در ایران است و اختلافات زبانی تا اواسط قرن بیستم، عامل سیاسی مرکزگریزی برای این گروه‌ها نبوده است. حضور آذری‌ها، بختیاری‌ها و گیلانی‌ها در انقلاب مشروطیت نمونه بارزی از این تلاش جمعی برای هدفی مشترک است که هویت سیاسی ـ فرهنگی مشروطه و مشروطه‌خواهی را شکل بخشید.

گروه سیاست: صلح الدین اکبر، رییس حزب دموکرات‌های آزاد جمهوری آذربایجان گفت: «انتخاب ژئوپلتیک جمهوری آذربایجان در شرایط کنونی به انگلیس، قدرت جهانی یهود که اسراییل نیز جزئی از آن است، و در سطح پایین‌تر نیز به ترکیه و پاکستان متکی است.

گروه فرهنک و ادب: «پروفسور اقرار علی‌اف» از دانشمندان برجسته تـاریخ‌شناسی و زبان‌شناسی جمهوری آذربایجان است. وی عضو هیات علمی آکادمی علوم جمهوری آذربایجان در باکو بود. به زبان های باستانی احاطه داشت و از انگشت‌شمار پژوهشگرانی بود که از توانایی خواندن خطوط میخی سومری، آکدی، آشوری و فارسی باستان برخوردار بود. کتاب تـاریخ آتورپاتکان یکی از تالیفات علمی و مهم «اقرار علی اف» می‌باشد.

گروه سیاست: 30 سال بعد از استقلال جمهوری آذربایجان و نقش مهم ایران در حمایت سیاسی و اقتصادی از این کشور، شاهد اوج‌گیری تنش‌ها میان تهران و باکو هستیم. آغاز این وضعیت متشنج را باید نتیجه‌ی تلاش برای برهم زدن وضعیت ژئوپلتیکی منطقه و بیشتر از آن حضور اسرائیل در قفقاز دانست.