پیوندهای فرهنگی آذربایجان (جنوب ارس) و اران و شروان (شمال ارس) با ایران چنان ژرف، دامنهدار و ناگسستنی است که حتا شمردن آنها، زمانی فراخ میخواهد ولی یکی از سادهترین و شیرینترین این پیوندها، نامهای دیرین کوهها، رودها، شهرها و آبادیهاست.
رییس حزب جبهه خلق جمهوری آذربایجان، مسیر ایران برای ارتباط جمهوری آذربایجان به نخجوان را قابل اطمینان تر از مسیر ارمنستان دانست و ابراز اطمینان کرد که در صورت وجود دو گزینهی ایران و ارمنستان برای ارتباط با نخجوان، اکثریت شهروندان جمهوری آذربایجان برای رفتن به نخجوان مسیر ایران را ترجیح می دهند.
76 سال پیش در چنین روزهایی فرقهی دموکرات آذربایجان با هدایت رسمی استالین و رهبری جعفر پیشهوری، اعلام موجودیت کرد و به مدت یک سال اداره آذربایجان بدون دخالت حکومت مرکزی ایران تداوم یافت. برای موشکافی از برخی زوایای پنهان این حرکت، با دوتن از پژوهشگران آذربایجانی به گفتگو نشستیم.
سران جمهوری آذربایجان و ارمنستان در مذاکراتی تحت نظارت رییس شورای اتحادیه اروپا در بروکسل در روز 14 دسامبر درباره تشکیل گروه فنی برای علامت گذاری مرزهای دو کشور و نیز احداث راه آهن برای اتصال خطوط آهن دو کشور به سمت نخجوان به توافق رسیدند.
برخی مردم آذربایجان تحت تاثیر القائات و جعلیات جریان قومی، به اشتباه بزرگی دست زده و خود را ترک میدانند؛ امری که از اساس غیر علمی و غلط است! گفتنی است که در زبان آذری کنونی ما هزار هزار واژه وجود دارد که به اشتباه ترکی پنداشته میشوند که خود ترکان آنان را از ایرانیان فرا گرفتهاند. آذری ها زبان شان ترکی آذربایجانی نیست، درستش زبان «آذری نوین» است.
گروه سیاست: رییس حزب جبهه خلق جمهوری آذربایجان، با اشاره به این که با امضای توافق سوچی در دیدار سران روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در این شهر، در عمل موضوع "دالان زنگزور" خاتمه یافته تلقی می شود، گفت که موفقیت تلقی کردن قرارداد سوچی برای جمهوری آذربایجان نادرست است.
گروه فرهنگ و ادب: در نزهةالمجالس که در نیمه اوّل قرن هفتم در شروان تألیف شده، ترانههای فراوانی از گویندگان آن سوی ارس (شروان و اران) از شش شهر: گنجه، شروان، بیلقان، تفلیس، دربند، باکو به یادگار مانده است که نمونههایی از آثار هزاران شاعر پارسیگوی از یاد رفته، و دلیل روشنی بر دیرینگی گسترش فرهنگ ایرانی در آن دیار است.
گروه سیاست: چند روزی است که دوباره خبرهایی از دستدرازی دولت باکو به جاده ترانزیتی جدید ارمنستان به گوش میرسد و احتمالا دوباره شاهد ایجاد مزاحمت این کشور برای رانندگان ایرانی خواهیم بود. در واقع چه بخواهیم و چه نخواهیم دولتمردان باکو قصد دارند به منظور اعمال فشار بر ایران، بر سر راه ترانزیت کالا از کشورمان به ارمنستان ، گرجستان و روسیه مانع ایجاد کنند.
گروه فرهنگ و ادب: جریان قومی در آذربایجان سعی دارد با تاکید بر فاکتور زبان، سیاست "دیگریسازی" میان مردم آذربایجان با سایر اقوام ایرانی را رقم بزند. این جریان وابسته به برخی کشورهای همسایه ،همچنین تلاش دارد تا با تاکید بر همین فاکتور، سیاست "خودیسازی" میان مردم آذربایجان با کشورهای ترک زبان را هم دنبال کند. در این ارتباط موسسه مطالعات آذربایجان (آذرپژوه) اولین جلسهی تخصصی درباره زبان پیشین آذربایجان را با حضور سه تن از اساتید و محققان آذربایجانی برگزار کرد.
گروه بین الملل: دینداران جمهوری آذربایجان در خصوص سیاست سنّیسازی اجباری این کشور هشدار دادهاند. آنها می گویند بر اثر افزایش نفوذ ترکیه بر دولت باکو، سیاست موذیانه و اعلام نشده سنّیسازی اجباری جمهوری آذربایجان آغاز شده است.
گروه فرهنگ و ادب: اکثر دانشمندان معتقدند که زبان باستانی آذربایجان بازمانده و متحول شدهی زبان مادی است که مورخین و جغرافی نویسان اسلامی و عرب آن را فارسی (ایرانی)، فهلوی و آذری خواندهاند. با این وجود، برخی افراد منابع تاریخی را نادیده میگیرند و در اندیشهی تلبیس حقیقتاند.
Friday, 18 April , 2025