گروه بین‌الملل: سایت خبری آمبور آذربایجان گزارش داد که “المیرا محی الدین لی” رئیس انجمن عمومی موسسه بین المللی بشردوستانه و سفیر صلح و حسن نیت اسرائیل، روز یکشنبه ۲۳ آبان برابر با ۱۴ نوامبر ضمن دیدار از مرکز فرهنگی تالشان جمهوری آذربایجان (مرکز مدنیت تالش) در باکو، با “ووقار همتی” رییس این مرکز گفتگو کرده است. در این جلسه وی لوح سپاسی را به خاطر حضور جوانان تالش در جنگ دوم قراباغ به “همتی” هدیه کرده است. دریافت این لوح سپاس با واکنش فعالان تالش اهل آذربایجان و ساکن کشورهای دیگر مواجه شده است. آنها با دید منفی به این دیدار نگاه می‌کنند.

مرکز فرهنگی تالش در سال ۱۹۹۱ به وسیله مرحوم نوروزعلی محمداف و جمعی از روشنفکران قومی تالش در باکو تاسیس شده است. علی اکرم همت اف، نوروزعلی محمداف، هلال محمداف، علی ناصر نصیراف، فخرالدین عباس زاده، اسماعیل شعبان اف، زابیل محمداف اعضای نامدار این مرکز هستند که با دولت جمهوری آذربایجان مخالفت کرده و بارها مورد تعقیب قضایی قرار گرفته اند. بیشتر اعضای این مرکز در انتشار روزنامه، کتاب، تاسیس شبکه تلویزیونی هیرکان تی.وی، احیای حقوق قومی و همچنین در جریان تشکیل جمهوری خودمختار تالش مغان نقش آفرینی موثری کرده‌اند.

چرا اسراییل به سراغ تالشان آذربایجان می‌رود؟

۱- نیروهای تالشی ارتش جمهوری آذربایجان در جنگ نخست قراباغ حاضر بودند و علی اکرم همت اف سرهنگ ارتش این کشور تا دریافت عنوان قهرمان ملی این کشور نیز پیش رفت. اما به دلیل تفکرات پان ترکیستی ابوالفضل غدیر قلی اوغلو علیف معروف به ایلچی بیگ، از کسب این عنوان باز ماند و از جبهه جنگ کنار کشید.

۲- مبارز ابراهیم اف، قهرمان ملی درگیری های آوریل ۲۰۱۶ از قوم تالش است.

۳- طی جنگ دوم قراباغ نیز تالش‌ها در بیشتر نبردها و خطوط مقدم حاضر بودند و شهر شوشی به دست سرلشگر حکمت میرازیف فرمانده تالشی تیپ تکاور بیله سوار تصرف شده است.

۴- همچنین عارف غیبی اف از اهالی رایون آستارا، نخستین کشته شده جنگ ۴۴ روزه است. وی راننده تانک تی ۷۲ بود که در نزدیکی فضولی هدف یک فروند موشک ضد تانک قرار گرفت.

۵- تلویزیون آذربایجان هنگام بازدید الهام علی اف از مرکز پلیس و ساختمان‌های مورد استفاده ارمنستان در جبراییل تصاویری منتشر کرده است که نشان می‌دهد نیروهای تالشی نام منطقه مورد سکونت خود را روی دیوارها برای یادگاری نوشته اند.

اسرائیل می‌داند که همین حضور در جنگ قراباغ باعث شده تا مسوولان جمهوری آذربایجان از فشارهای گذشته خود به این قوم بکاهند و اختیار بیشتری در امور داخلی و جایگاه های رسمی به آنها واگذار کنند. این موضوع ممکن است تا جایی پیش برود که جمهوری یا ناحیه خودمختار تالش در مرزهای جنوبی آذربایجان و کنار استان‌های گیلان و اردبیل ایران تاسیس شود. آنها به همین خاطر از فرصت به درستی استفاده می‌کنند و تلاششان بر این است که جلوتر از همه باشند. حضور شرکت‌های اسراییلی در منطقه تالش نشین جنوب جمهوری آذربایجان و برای ایجاد روستاهای هوشمند، پرورش گاومیش، کشاورزی مدرن و … در قالب سرمایه گذاری، بخشی از این نزدیکی است. محل زندگی جمعیت بیش از ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفری تالشان آذربایجان در دو منطقه جداگانه این کشور واقع شده است.