گروه سیاست: علی کریم لی، رییس حزب جبهه خلق جمهوری آذربایجان، با اشاره به این که با امضای توافق سوچی در دیدار سران روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در این شهر، در عمل موضوع “دالان زنگزور” خاتمه یافته تلقی می شود، گفت : بیانیه سوچی تایید بندهای بیانیه های قبلی ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ بود و موفقیت تلقی کردن آن برای جمهوری آذربایجان نادرست است.
رییس حزب جبهه خلق در گفتگو با کانال “آذربایجان ساعاتی” گفت: «روسیه با ترتیب دادن دیدار علی اف و پاشینیان در سوچی قبل از دیدار آنها در بروکسل در ۱۵ دسامبر، می خواست نشان دهد که روسیه عامل تعیین کننده اصلی در مساله قراباغ و قفقاز است و پوتین قفقاز جنوبی را نیز مدیریت می کند و به این هدف خود نیز رسید. تقدیر از نقش نیروهای صلح بان روسیه در قراباغ نیز در بیانیه سوچی همین را نشان می دهد.»
علی کریم لی گفت: «اینکه تاکید الهام علی اف و پاشینیان در بیانیه سوچی بر ضرورت تعیین مرزها و گشایش خطوط مواصلاتی را پیروزی دیگری برای الهام علی اف جلوه می دهند، چیزی جز عوام فریبی نیست. زیرا، مگر قبلا ارمنستان با تعیین مرزها و گشایش خطوط مواصلاتی مخالف بود که اکنون موافقت کرده باشد؟ اصلا مگر در دنیا چنین وضعیتی می تواند وجود داشته باشد که کشوری با مشخص شدن خطوط مرزی با همسایگانش و گشایش راه های ارتباطی مخالفت کند؟»
علی کریم لی گفت: «ما خودمان قبلا تمامی راه های مواصلاتی را به روی جدایی طلبان ارمنی باز کرده ایم و ارمنستان نیز همین را می خواهد. در بیانیه سوچی که رسما به امضای رییس جمهوری آذربایجان رسید، از “مناقشه قراباغ کوهستانی” نام برده شد و در عمل وجود این مناقشه بطور رسمی تثبیت شد و جمهوری آذربایجان از موضع اصولی خود مبنی بر اینکه “مناقشه قراباغ کوهستانی” به پایان رسیده است، عقب نشینی کرد. الهام علی اف همچنین از شعار “دالان زنگزور” که چندین ماه بود افکار عمومی را با آن مشغول نگه داشته و فریب داده بود، عقب نشینی کرد و حتی یک بار هم در دیدار سوچی از “دالان زنگزور” حرفی نزد. الهام علی اف حتی نگفت که اگر در زنگزور به جمهوری آذربایجان دالان داده نمی شود، در لاچین هم نباید دالان وجود داشته باشد. دالان مفهوم حقوقی خود را دارد و به این معناست که گرچه به لحاظ حقوق بین المللی ، اراضی متعلق به کشوری مشخص می تواند باشد، اما بطور موقت حاکمیت آن کشور بر آن اراضی که به عنوان دالان مورد استفاده قرار می گیرد، اعمال نمی شود و حاکمیت حقوقی کشور مربوطه به دیگران واگذار می شود. مانند دالان لاچین که به عرض ۵ کیلومتر و طول ۶۵ کیلومتر اعمال حاکمیت در آن به نیروهای روسی واگذار شده است و جمهوری آذربایجان نمی تواند حتی پست بازرسی و گمرکی نیز در آنجا برقرار کند. »
علی کریم لی گفت : « الهام علی اف ماه ها افکار عمومی جمهوری آذربایجان را با شعار “دالان زنگزور” مشغول و استثمار کرد و مردم هم فریب خوردند و فراموش کردیم که ما حتی تمامیت ارضی کشور خودمان را بطور کامل برقرار نکرده ایم و بجای توجه به ضرورت بازگرداندن خان کندی و خوجالی و خواجه وند و آق دره و روستاهای اطراف شوشا به جمهوری آذربایجان، فکرشان را معطوف بازگرداندن زنگزور و بازپس گرفتن ایروان کردند! مگر در شرایط بین المللی موجود جمهوری آذربایجان می تواند چنین اهدافی را دنبال کند. فقط روسیه از شعار “دالان زنگزور” استفاده کرد و حضور نظامی خود را در این منطقه تثبیت و تقویت کرد و بطور کامل ارتش روسیه در زنگزور مستقر شد و ممکن است این نیروهای روسیه فردا علیه جمهوری آذربایجان بکار گرفته شوند. بطوری که حتی اخیرا در جریان درگیری که ایجاد شد، برخی سایت های متعلق به حاکمیت جمهوری آذربایجان نوشتند که فرمانده نیروهای روسی مستقر در زنگزور پیشنهاد کرده بود که این نیروها از نیروهای ارمنستان در مقابل جمهوری آذربایجان حمایت کنند، اما نیکول پاشینیان با این پیشنهاد موافقت نکرده و ضرورتی به آن ندیده است!»
علی کریم لی گفت : « با پایان یافتن بحث “دالان زنگزور” و رسیدن روسیه با به اهدافش ، قرار است که راه های مواصلاتی گشوده شود که البته ایرادی ندارد این راه ها گشوده شود. اما، با گشوده شدن خطوط مواصلاتی جمهوری آذربایجان به نخجوان و ترکیه از طریق ارمنستان، این راه نیز به ارمنستان و روسیه وابسته خواهد بود. حال آنکه جمهوری آذربایجان از قبل به ترکیه و اروپا خطوط مواصلاتی دارد و راه آهن باکو – تفلیس – قارص که با آن همه هزینه کلان احداث شد و حتی سهم گرجستان را نیز در تامین مالی این راه آهن، جمهوری آذربایجان خود متقبل شد، ارتباط به ترکیه و اروپا را تامین می کند و صرفا به گرجستان وابستگی دارد. اما در عبور از ارمنستان، هم به این کشور و هم به روسیه وابسته خواهیم بود. »
علی کریم لی افزود: «تندتر و جدی تر شدن لحن نیکول پاشینیان در مقابل جمهوری آذربایجان در گفتگوی اخیر وی و حتی تاکیدش بر جمله “قراباغ ارمنستان است” نیز ناشی از این است دست و پای جمهوری آذربایجان برغم پیروزی در جنگ ۲۰۲۰ ، بیش از پیش بسته شده است و امنیت جدایی طلبان قراباغ نیز بیش از زمانی که نواحی اطراف قراباغ کوهستانی در اشغال ارمنستان بود، تامین شده است و حضور نظامیان جدایی طلبان ارمنی در قراباغ کوهستانی حفظ و تقویت شده است و پاشینیان اکنون اطمینان دارد که دیگر کسی نمی تواند به ارامنه قراباغ کوهستانی تعرض کند. همچنین جمهوری آذربایجان در مساله مرزها نیز تحت فشار بین المللی قرار دارد و حتی نمی تواند در اراضی که متعلق به خودش است، قدرتمندانه اعمال حاکمیت کند و وقتی هم پست نظامی جدیدی را در خاک خود دایر می کند یا قدری جلوتر مستقر می کند، تحت فشار بین المللی قرار می گیرد. اکنون جمهوری آذربایجان نه می تواند دالان لاچین را مسدود کند و نه می تواند نیروهای مسلح غیرقانونی ارمنی را در قراباغ کوهستانی خلع سلاح کند. در نتیجهء سیاست اشتباه الهام علی اف، اکنون جمهوری آذربایجان هیچ ابزار فشاری بر ارمنستان ندارد و برعکس، ارمنستان از همان موضوع گشایش خطوط مواصلاتی به عنوان ابزار فشار بر جمهوری آذربایجان بهره برداری می کند.»
Δ
Saturday, 9 November , 2024