گروه سیاست: چند روز پیش آقای اردوغان در اظهاراتی عجیب پیش‌بینی کرده بود که «تنش ها میان ایران و آذربایجان به درگیری نکشد چون تعداد زیادی از شهروندان ایران آذری‌تبار هستند و این مساله می‌تواند برای دولت ایران دردسر ساز شود.» در تحلیل گفته‌های رئیس جمهور ترکیه، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه اما نوشته بود؛ البته خوب همه امیدوار هستند که این تنش‌ها به درگیری نکشد؛ اما نه چون بخشی از شهروندان کشور ایران آذری تبار هستند بلکه چون ایران مانند برخی کشورهای دیگر منطقه به دنبال جنگ افروزی و حمله به دیگران و توسعه طلبی نیست.»

دکتر عماد آبشناس طی یادداشتی نسبت به ادعای رئیس جمهور ترکیه درباره آذربایجان و همچنین مطالب اسپوتنیک انتقاداتی را وارد ساخته است که در ادامه باهم خواهیم خواند:

آیا فکر می کنید نجنگیدن هنر بود؟

«در جلسه ای بودیم برخی دوستان اظهار می داشتند ایران بیش از ۵۰۰ سال است به هیچ کشوری حمله نکرده و این نکته بسیار خوبی است که دیپلماسی ایرانی روی آن مانور بدهد. بنده به شوخی به جمع گفتم این که هنر نیست، این از طرف دشمنان به عنوان بی‌کفایتی و یا در نهایت ناتوانی به حساب می‌آید، چون اصول دولت مردی می‌گوید وقتی می‌بینید دشمنتان در حال بزرگ شدن است باید در همان نطفه خفه‌اش کنید نه اینکه بگذارید بزرگ شود و بعد او به شما حمله کند و شما به عنوان اینکه از خود دفاع می‌کنید حالا بیایید و دردسر و هزینه‌های بزرگی را متحمل شوید!

اگر نگاه کوچکی به همین پانصد سال پیش بیاندازیم می‌بینیم که ایران سال ۱۸۸۱ میلادی در پیمان آخال بخش‌های بزرگی از شمال شرق خود از ترکمنستان و ازبکستان امروزی گرفته تا خیوه و کوکند و بخارا را از دست داده است.

در ۱۸۱۳ پیمان گلستان و سپس ۱۸۲۸ پیمان ترکمن چای منجر به آن شده که سرزمین‌هایی که امروزه به نام آذربایجان و ارمنستان و گرجستان از آن یاد می‌شود را از دست بدهد. در سال ۱۸۵۷ در پیمان پاریس و در سال ۱۸۷۲ افغانسان فعلی و بخش های بزرگی از پاکستان فعلی را از دست بدهد.

در سال ۱۶۳۹ طی پیمان قصر شیرین بخش‌های بزرگی از عراق فعلی را از دست بدهد و نهایتا در جنگ چالدران سال ۱۵۱۴ (که آن هم بر ایران تحمیل شده بود) بخش های بزرگی از عراق و ترکیه فعلی که تا شمال سوریه هم می‌رسد را از دست بدهد. این بود نتیجه پانصد سال گذشته که ایران به هیچ جا حمله نکرده و به همین دلیل دو سوم سرزمین خود را از دست داده است. البته بی‌کفایتی سلاطین ایران در این دوران جای خود دارد.

اگر ایرانی ها قبل از اینکه دشمنشان ریشه می‌دواند، ریشه‌اش را از زیر زمین در می‌آوردند و می خشکاندند آیا باز هم چنین بود؟ شما اگر به زندگی روزمره خود هم نگاهی بیاندازید در جامعه اگر فردی باشد که مدام در قبال هر هجمه‌ای به او سکوت می‌کند قطعا بقیه در حمله به او جسورتر می‌شوند، حتی پادوها هم جسارت می‌کنند به او حمله کنند، اما اگر فردی باشد که مطمئن باشند اگر با او کاری کنند یک سیلی بزنند دو تا می‌خورند، آن وقت همه حساب کار دستشان می‌آید و سعی می کنند در حقش جسارتی نکنند.

جریان همین برخی همسایه‌های ما هست!

چون ایران تلاش کرده با دوستی و صمیمیت با دولت‌هایی امثال آذربایجان برخورد کند برخی توهم برشان داشته و برای ایران پر رو شده‌اند و کار به جایی رسیده که حتی برای ایران هم شاخ و شانه می‌کشند، و باورشان شده که آنها در ایران نفوذ دارند.

علی رغم همه مشکلات داخلی که مردم ایران با آن مواجه هستند و مخصوصا مسائل اقتصادی، اما آذری‌های ایران در آذربایجان مانند دیگر اقوام ایرانی از کرد و لر و بلوچ و عرب و فارس و ترکمن و… اگر تمامیت ارضی و یا حرمت ایران زمین مورد تهدید قرار گیرد، همه جانشان را فدای ایران می کنند، چون ایران با همه اینها ایران می شود.

بر عکس مثلا ترکیه که امروزه اقوامی را در سرزمین خود دارد مانند کردها که بین ۲۵ تا ۳۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و هیچ وابستگی به نژاد ترکی که آقای اردوغان از آن صحبت می کند، ندارند. یا علوی‌ها که آنها نیز حدود ۲۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند و هیچ علاقه‌ای به تفکرات اخوانی حکومت ندارند. اینها نه ترک هستند و نه عثمانی و نه اخوانی.

درباره آذربایجان هم باید گفت مردم آذربایجان همه جزو اقوام ایرانی هستند و علیرغم همه تبلیغات و شستشوی تاریخی که روی مغز برخی انجام شده، اما در باطن همه هنوز به ریشه خود یعنی ایران علاقه دارند. دلیل اینکه ایران تلاش می کند اختلافات اش را با آذربایجان از کانال دیپلماتیک حل کند این نیست که ایران از آذری‌های داخل می‌ترسد، ایران خیالش از مردم آذری صد در صد مطمئن است. دلیل‌اش این است که ایرانی‌ها نمی‌خواهند هموطن کشی (همانگونه که قبلا هم گفتم هنوز ایرانی‌ها مردم آذربایجان را از خود می‌دانند) و شیعه‌کشی (۹۸ درصد مردم آذربایجان شیعه هستند) راه بیافتد و می‌خواهند مردم آذربایجان خودشان تصمیم بگیرند که چه کسی دوست آنها است و چه کسی دشمن. گو اینکه الان ایران دارد چوب حمایت خود از آقای اردوغان و آقای علی اِف را می‌خورد و شاید همین ماجرا درسی برای ایران باشد تا منافع ملی خود را فدای احساسات نکند.

کما اینکه باید عبارت “دوستدشمن” را درک کنیم تا متوجه شویم در سیاست امروزه جهان چیزی به نام دوست ابدی و یا دشمن ابدی وجود ندارد، همه هم دوست هستند و هم دشمن و اگر دوستی زمانی قدمی در مسیر دشمنی بردارد باید همان لحظه با او برخورد شود نه اینکه صبر کنیم اسرائیلی‌ها در آذربایجان ریشه بدوانند و بعد بیاییم و بگوییم ای وای حالا چه کار کنیم؟!»