گروه سیاسی: جنگ دوازده روزه (۲۳ خرداد تا ۴ تیر ۱۴۰۴) بین ایران، رژیم صهیونیستی و آمریکا، یکی از مهمترین درگیریهای مستقیم منطقهای در دهههای اخیر بود. این درگیری، که با حملات هوایی اسرائیل و آمریکا آغاز شد، با پاسخهای موشکی و پهپادی ایران به اسرائیل و پایگاه العدید قطر به اوج رسید و در نهایت با آتشبسی شکننده پایان یافت.
اهداف ایران
ایران در این جنگ اهدافی راهبردی را دنبال کرد که به تقویت جایگاه ژئوپلیتیکی و بازدارندگی آن منجر شد:
۱- بازدارندگی راهبردی: جلوگیری از تهدیدات هستهای و نظامی اسرائیل و آمریکا با نمایش توان پاسخگویی قاطع.
۲- نمایش توان نظامی: بهکارگیری موشکهای بالستیک (مانند خیبرشکن و فتاح)، پهپادهای پیشرفته و عملیات سایبری در میدان واقعی.
۳- تقویت انسجام ملی: ایجاد وحدت داخلی حول رهبری و نیروهای مسلح برای خنثیسازی تلاشهای دشمن برای ایجاد شکاف اجتماعی.
۴- پیام به منطقه: نشان دادن آمادگی ایران برای تقابل مستقیم به کشورهای منطقه.
راهبردهای ایران
ایران با راهبردهای هوشمندانه و چندلایه به حملات پاسخ داد:
۱- پاسخ سریع و هدفمند: اجرای ۲۲ موج عملیات موشکی و پهپادی، از جمله «وعده صادق ۳»، علیه اهداف نظامی و اقتصادی اسرائیل، مانند پایگاه نواتیم و پالایشگاه حیفا.
۲- حمله به پایگاه العدید: هدف قرار دادن پایگاه استراتژیک آمریکا در قطر با تعداد موشکهای برابر با بمبهای استفادهشده توسط آمریکا، بهعنوان نماد «ضربه در برابر ضربه»
۳- جنگ سایبری و روانی: بهرهگیری از عملیات اطلاعاتی، مانند افشای اسناد محرمانه اسرائیل، و جنگ رسانهای برای تضعیف روحیه دشمن و تقویت حمایت داخلی.
اهداف اسرائیل و آمریکا
اسرائیل و آمریکا با اهداف جاهطلبانه وارد جنگ شدند، اما در تحقق آنها ناکام ماندند:
۱- نابودی زیرساختهای هستهای: هدف قرار دادن تأسیسات فردو، نطنز و اصفهان برای توقف برنامه هستهای ایران که بیشتر سردرگمی ایجاد کرد.
۲- ترور فرماندهان و دانشمندان: حذف فرماندهان ارشد نظامی (مانند سرلشکر محمد باقری) و دانشمندان هستهای برای تضعیف توان دفاعی و فنی ایران که با جایگزینی سریع فرماندهان جدید ناکام ماند.
۳- ایجاد بیثباتی داخلی: تحریک شکافهای اجتماعی و تضعیف انسجام ملی از طریق عملیات روانی که عملا نتیجه معکوس داد.
۴- بازگرداندن بازدارندگی: نمایش قدرت در برابر محور مقاومت و جلوگیری از نفوذ منطقهای ایران که عملا بی نتیجه ماند.
۵- تجزیه یا تضعیف ایران: مهار ایران بهعنوان قدرت اول منطقهای و فشار بر کشورهای اسلامی برای همسویی با اسرائیل که محقق نشد.
۶- کنترل توان نظامی ایران: تضعیف توان موشکی و بازدارنده ایران برای محدودسازی آن در آینده که به هیچ نتیجه مشخصی نرسید.
راهبردهای اسرائیل و آمریکا
اسرائیل و آمریکا از راهبردهای چندوجهی برای فشار بر ایران استفاده کردند:
۱- حملات هوایی و سایبری: استفاده از بمبهای سنگرشکن (جیبییو-۵۷) و جنگندههای پیشرفته برای هدف قرار دادن تأسیسات هستهای و نظامی ایران.
۲- جنگ روانی و رسانهای: انتشار اخبار اغراقآمیز درباره خسارات ایران و تضعیف روحیه عمومی از طریق رسانههای غربی.
۳- تحریک ایران: طراحی حملات برای وادار کردن ایران به واکنش شدید و مشروعیتبخشی به اقدامات بعدی.
۴- ائتلاف بینالمللی: جلب حمایت کشورهای اروپایی و ناتو.
نتایج نهایی جنگ
نتایج جنگ دوازدهروزه نشاندهنده برتری استراتژیک ایران بود:
۱- حفظ تأسیسات هستهای: تأسیسات فردو و نطنز، با وجود خسارات محدود، به فعالیت خود ادامه دادند، و ایران برنامه هستهای خود را حفظ کرد.
۲- ناکامی دشمن: اسرائیل و آمریکا نتوانستند اهداف کلیدی خود، از جمله نابودی برنامه هستهای یا تغییر رژیم، را محقق کنند.
۳- آتشبس از موضع قدرت: آتشبس پیشنهادی ترامپ نتیجه ناتوانی دشمن در تحقق اهداف و فشار حملات ایران بود، نه امتیازدهی ایران.
۴- حفظ تمامیت ارضی: ایران بدون واگذاری خاک یا پذیرش شروط دشمن، تمامیت ارضی خود را حفظ کرد.
۵- پاسخ فعال ایران: ۲۲ موج عملیات موشکی و پهپادی، از جمله حملات به تلآویو و حیفا، بازدارندگی ایران را تثبیت کرد.
۶- عدم عقبنشینی: ایران بدون پذیرش اهداف دشمن، مانند محدودسازی برنامه هستهای یا تسلیم در برابر فشارها، به آتشبس رسید.
Δ
Tuesday, 1 July , 2025