گروه سیاسی: از ۳ ماه پیش، دولت اسد در سوریه سرنگون شده و دولت جدیدی روی کار آمد که به ترکیه نزدیک است. آنکارا در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی تلاش کرده تا حداکثر بهره برداری را از این تغییر داشته باشد.در بعد امنیتی نیز یکی از مهمترین خواسته های آنکارا از دولت جدید […]

گروه سیاسی: از ۳ ماه پیش، دولت اسد در سوریه سرنگون شده و دولت جدیدی روی کار آمد که به ترکیه نزدیک است. آنکارا در ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی تلاش کرده تا حداکثر بهره برداری را از این تغییر داشته باشد.
در بعد امنیتی نیز یکی از مهمترین خواسته های آنکارا از دولت جدید سوریه، فشار بر کردهای شمال سوریه برای خلع سلاح بوده است تا به گفته مقامات ترکیه، خطر امنیتی از مرزهای جنوبی شان رفع شود. مقامات ترکیه بارها گفته اند، در صورت برداشته شدن این تهدید، آماده خروج نیروهایشان از سوریه هستند.
در نگاه اول به نظر می رسد که این توافق، آن چیزی است که ترکیه دنبال آن بوده و خواسته های آنکارا محقق شده، اما چند ابهام در این خصوص وجود دارد:
۱- در متن توافقنامه هیچ اشاره ای به خلع سلاح نیروهای قسد نشده است. اگرچه در بند ۴ گفته شده که همه نهادهای مدنی و نظامی شمال شرق سوریه از جمله گذرگاه‌های مرزی، فرودگاه‌ها، میادین نفتی و گازی تحت کنترل دمشق قرار می گیرند اما در بند ۶ آمده است که نیروهای قسد در مبارزه با عناصر«باقی‌مانده‌های رژیم بشار اسد» و تمام تهدیداتی که امنیت و وحدت آن را به خطر می‌اندازند، از دولت سوریه حمایت کند. این بدان معناست که قسد نه تنها خلع سلاح نخواهد شد بلکه در فعالیتهای نظامی هم عملیاتهای مشترک با دولت دمشق خواهد داشت.
مظلوم عبدی ساعاتی پیش از دیدار با احمد الشرع و امضای توافقنامه، با ژنرال کوریلا فرمانده سنتکام دیدار کرده که جزئیاتی از آن منتشر نشد. همین موضوع نشان می دهد که آمریکا یا از توافق اطلاع داشته و یا مدیریت این توافق را دارد.
آمریکایی ها بارها اعلام کرده اند که کردهای شمال سوریه را متحدان خود می دانند، زیرا در مبارزه با تروریسم به آنها کمک کرده اند. این یکی از دلایل عصبانیت آنکارا از واشنگتن است. در حالی که آمریکا هیچ تغییری در حمایت از متحد خود حتی با فشار ترکیه نداشته، احتمال اینکه در قبال دمشق به کردها فشار آورد که خود را منحل یا خلع سلاح کنند بدون اینکه امتیازی بگیرند بعید به نظر می رسد.
۲- با گذشت چند روز از انتشار این توافقنامه هنوز مقامات سیاسی ترکیه واکنشی به آن نداشته اند. تنها در رسانه های ترکیه، نقشه سوریه به شکل سبز در آمده و مدعی هستند که سوریه زین پس متحد شده است. اینکه هیچ واکنشی از سوی وزارت خارجه یا رئیس جمهور ترکیه در پی این اتفاق مهم وجود ندارد را می توان نشانه ای از سردرگمی یا غافلگیری آنکارا دانست.
۳- مقامات ترکیه بارها گفته اند که در صورت از بین رفتن تهدید کردها در شمال سوریه، نیروهای خود را عقب می‌کشند. در صورتی که اتفاقات در سوریه مطابق آنچه آنکارا خواسته پیش برود نیز ترکیه مجبور به عقب نشینی از مناطق اشغالی است که این هم خبر خوبی برای آنها نیست.
در پایان می توان گفت: توافقنامه جولانی و مظلوم عبدی در دمشق اتفاق مهمی بود. عبدی پیش از امضای توافقنامه با فرمانده آمریکایی در منطقه دیدار و گفتگو کرده بود. در توافقنامه سخنی از خلع سلاح کردها نیست بلکه برعکس، از آنها برای مبارزه با تروریسم و ایجاد امنیت کمک خواسته شده است. مقامات ترکیه به این اتفاق مهم تاکنون هیچ واکنشی نشان نداده اند. و همه این موارد نشان می دهد که ترکیه از اتفاق رخ داده غافلگیر شده و برعکس آنچه تصور می شود، نمی توان گفت که آنکارا در ماجرای کردهای سوریه به خواسته خود رسیده است.

  • نویسنده : گروه سیاسی آذرپژوه
  • منبع خبر : آذرپژوه