گروه فرهنگ و ادب: «عاشق‌ها» مقبول‌ترین و محبوب‌ترین نغمه‌پردازان و سرایندگان مردمی در بخش بزرگی از ایران فرهنگی هستند و هنر آن‌ها با توده‌های وسیع مردم نزدیکی و ارتباط معنوی دیرسال و استوار دارد. در شعر عاشقی احساس و آرزوی مردم بهتر و کامل‌تر از دیگر عرصه‌های ادبیات فولکلوریک بازتاب می‌یابد. چرا که عاشق با توده‌های زحمتکش شهر و روستا ارتباط ناگسستنی دارد و خود از میان آن‌ها برخاسته است.

این نوازندگان مردمی طی قرن‌های فراوان تاریخ با مردم زیسته و از مردم الهام گرفته‌اند و هنر آن‌ها در واقع هنر خود مردم است. به همین علت نیز عاشق‌ها همواره در آغوش و قلب مردم ساده و زحمتکش جا داشته‌اند و از احترام و محبت بی شایبه آنان بهرمند شده‌اند. بسیاری از شعرهای عاشقی دارای ارزش‌های والای اخلاقی-انسانی هستند و عدالت و نیکی و مهرورزی به انسان و نوعدوستی را تبلیغ می‌کنند و با هر آنچه که ارزش‌های انسانی و اخلاقی را به تباهی تهدید می‌کند، به ستیز بر می‌خیزند.

 اما بر خلاف باور برخی مردم، عاشق‌ها یا عاشیق‌ها مختص فرهنگ آذربایجانی نیستند و مردمان دیگری از این سرزمین بزرگ مانند ارمنی‌ها هم این نوع نوازندگان را داشته‌اند. به ویژه در سده‌های چهارم و پنجم میلادی ناحیه موسوم به گُقتان از مراکز عمده تجمع عاشق‌های ارمنی (گوسان) بوده ‌است.

شعر عاشقی از اواخر سده شانزدهم میلادی به‌طور جدی و چشمگیر در ادبیات ارمنی پا گرفت، در نیمه سده هفدهم در میان توده‌های مردم رواج گسترده‌ای یافت و در سده هجدهم به اوج شکوفایی خود رسید. آنها به دلائل زمانی- اجتماعی به موازات سرودن و خواندن ترانه‌های ارمنی، ترانه‌هایی نیز به زبان‌های آذری، ترکی، گرجی و گاهی فارسی سروده و به آواز خوانده‌اند.

وجود نقاط مشترک در خرده‌فرهنگ‌های ایران فرهنگی مانند همین عاشق ها، بیانگر نزدیکی فرهنگی ایرانیان از آذری و ارمنی و … را می‌رساند.