در این مراسم که در آستانه روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، با شکوه خاص و با حضور جمع کثیری از استادان برجسته دانشگاه، موسیقی‌دانان پیشکسوت و هنرمندان سرآمد کشور برگزار شد، بر حفظ و ارتقا فرهنگ و هنر ایرانی و رشد و بالندگی آن، تاکید شد

گروه گزارش/ مریم رحیمی: در این مراسم که در آستانه روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، با شکوه خاص و با حضور جمع کثیری از استادان برجسته دانشگاه، موسیقی‌دانان پیشکسوت و هنرمندان سرآمد کشور برگزار شد، بر حفظ و ارتقا فرهنگ و هنر ایرانی و رشد و بالندگی آن، تاکید شد.

در این مراسم که با استقبال گسترده اعضاء هیئت علمی دانشگاه‌های مختلف، پژوهشگران موسیقی، استادان پیشکسوت موسیقی، موسیقی‌دانان، آهنگسازان، رهبران ارکستر و همچنین نوازندگان و خوانندگان برجسته و باتجربه کشور رو‌به‌رو شد، استاد «آندره گالستیان»، موسیقی‌دان شهیر و پژوهشگر موسیقی سرشناس کشور که تحقیقات متعدد و ارزنده‌ای را در مورد موسیقی و ادبیات ایران و همچنین، پژوهش‌های گوناگون و ارزشمندی را در زمینه موسیقی و ادبیات جهان، به انجام رسانده‌اند، در مورد «تاریخ موسیقی ایران»، سخنرانی مبسوطی ارائه نمودند. استاد گالستیان در این سخنرانی، به فرازهای موسیقی ایران در طول تاریخ و همچنین به برجستگی‌ها و ویژگی‌های موسیقی ایرانی پرداختند و با بیان تلاش‌های بسیاری که برای موسیقی ایران در ژانرهای مختلف در طول تاریخ به انجام رسیده است، بیان کردند که موسیقی‌دانان ایرانی و استادان موسیقی ایران، زحمات فراوانی را طی قرون و اعصار گوناگون، برای موسیقی ایران، متقبل شده‌اند و حتی شاعران بزرگ ایران و شاعران برجسته زبان فارسی که در سطح جهان، شناخته‌شده و مشهور هستند، در شعر خود، به موسیقی، اهمیت بسیاری داده‌اند.

 استاد آندره گالستیان با بیان این که هنر، تبلوری خاص در شعر فارسی دارد و موسیقی، جایگاهی ویژه؛ افزودند: موسیقی در شعر رودکی، فردوسی، خیام، سعدی، مولوی، حافظ و جامی، جایگاه خاص و ممتاز و همچنین در شعر بسیاری دیگر از شاعران برجسته زبان فارسی، حضور چشمگیری دارد که این روند در طول تاریخ، همواره وجود داشته و در دوران معاصر نیز، به همین گونه است.

استاد گالستیان بیان کردند: برخی از شاعران ایرانی، مانند رودکی، خیام و جامی، موسیقی‌دانان برجسته‌‌ای نیز بوده‌اند؛ ابن‌سینا نیز موسیقی‌دان برجسته‌ای بوده است؛ بسیاری از شاعران زبان فارسی نیز تسلط بسیار خوبی بر مباحث موسیقی داشته‌اند، مانند فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ؛ برخی نیز مانند امیر هوشنگ ابتهاج، متخلص به ه. ا. سایه، از کودکی با موسیقی آشنا شده بودند؛ بنابراین، می‌توان گفت که شعر و موسیقی در فرهنگ ایرانی، درطول تاریخ کهن این کشور باستانی، با یکدیگر، عجین بوده‌اند و هر دو، همواره، در کنار یکدیگر و با هم بوده‌اند و هیچ‌گاه از هم، جدا نشده‌اند.

استاد گالستیان، اشاره کوتاهی نیز به بحث ارکستراسیون و هارمونی داشتند و بیان کردند که فردوسی در بیش از هزار سال پیش، مفهوم ارکستراسیون را در ذهن خود داشته است؛ ایشان افزودند، در شاهنامه، در ابیات مربوط به پادشاهی خسرو پرویز و مشخصا ابیاتی که مربوط به خسرو پرویز و شیرین است، این مفهوم را می‌بینیم؛ فردوسی آنجا که در مورد رفتن خسرو پرویز به شکارگاه و دیدن شیرین سخن می‌گوید، می‌سراید: «چنان بد که یک روز پرویز شاه ؛ همی آرزو کرد نخچیرگاه» و در ادامه، بدانجا می‌رسد که می‌گوید: «پس اندر ز رامشگران دوهزار ؛ همه ساخته رود روز شکار» و پس از آن در مورد دیدار خسرو و شیرین می‌سراید؛ همانطور که ملاحظه می‌فرمایید، این شاعر بزرگ زبان فارسی، از دو هزار رامشگر، یعنی از ارکستری بزرگ با حضور دو هزار نفر موسیقی‌دان و نوازنده صحبت می‌کند.

 استاد گالستیان تاکید کردند: «این خیلی مهم است که توجه داشته باشیم که این ابیات، بیشتر از هزار سال پیش، سروده شده‌اند؛ یعنی فردوسی، بیش از هزار سال قبل، از ارکسترهای بزرگ صحبت کرده و مفهوم ارکستراسیون را در ذهن، داشته است».

 استاد آندره گالستیان در بخش پایانی سخنرانی خود بیان نمودند که ایرانیان ارمنی نیز در رشد و بالندگی موسیقی ایران، نقش بسیار موثری داشته‌اند و به‌ویژه در زمینه جهانی شدن موسیقی ایران، تاثیرات فراوان و میراث بسیاری را بر جای گذاشته‌اند. ایشان در انتهای بیانات خود از موسیقی‌دانان معاصر از جمله استاد «لوریس چکناوریان»، یاد کردند و زحمات آنان را بسیار مهم ارزیابی نمودند و از زحمات آنان قدردانی کردند و اشاره‌ای نیز داشتند به اجرای اخیر اپرای «رستم و سهراب»، اثر استاد چکناوریان که در ماه گذشته، به مدت سه شب در تالار آکادمی ملی اپرا و باله آلکساندر اسپنداریان ارمنستان واقع در شهر ایروان، به رهبری استاد چکناوریان، به روی صحنه رفت؛ استاد گالستیان بیان نمودند که این اجرا، با استقبال گسترده مردم ارمنستان مواجه شد، به گونه‌ای که نه تنها مردم پایتخت، بلکه مردم سایر نقاط ارمنستان نیز برای دیدن آن، بلیط تهیه کرده بودند و بلیط‌ها، به سرعت به فروش رسیده بودند؛ استاد گالستیان افزودند که این اجرا، از تیترهای مهم اخبار مربوط به فرهنگ و هنر در رسانه‌های این کشور در ایام اجرا و همچنین چند هفته قبل و بعد از آن بود و علاوه بر مردم ارمنستان، برخی دیپلمات‌های مقیم ایروان نیز در اجرای شب‌های مختلف، حضور داشتند و همچنین برخی گردشگران و توریست‌هایی که از قبل بلیط تهیه کرده بودند نیز به دیدن این اپرا شتافته بودند.

در مراسم دوازدهمین سالگرد تاسیس انجمن موسیقی و ترانه بهمن فردوسی، استاد «محمود جعفری دهقی»، رئیس انجمن ایران‌شناسی ایران و پژوهشگر برجسته ایران‌شناسی که چندین سال قبل، مسئولیت تاسیس کرسی ایران‌شناسی را در دانشگاه تهران بر عهده داشتند، بر همکاری بین انجمن ایران‌شناسی ایران و انجمن بهمن فردوسی جهت تحقق اهداف دو انجمن، تاکید کردند. استاد «بهمن فردوسی» نیز بر اهمیت موسیقی و جایگاه آن در جهان و در ایران، تاکید نمودند و بر ارتباط بین انجمن‌های ایرانی، جهت بالندگی بیشتر و پربارتر ساختن فرهنگ ایرانی، تاکید نمودند. مهندس «فرزاد فردوسی»، دبیر انجمن بهمن فردوسی نیز آمادگی کامل انجمن برای همکاری با سایر انجمن‌های ایرانی مرتبط با فرهنگ و هنر را اعلام نمودند.

اجرای آنسامبل استاد «منوچهر سهیلی» با حضور نوازندگان پیشکسوت که قطعات متعددی شامل قطعاتی از ساخته‌ها و تنظیمات استاد سهیلی را به زیبایی و مهارت، اجرا نمودند و همچنین اجرای گروه موسیقی استاد «علیرضا اسکندری» و تکنوازی‌های استادان «فریبا توکلی»، «محمدعلی سلمانپور»، «حسین طیبی» و «محمد رشوند»، بخشی از مراسم بود. استاد «احمد روزبهانی» نیز به عنوان مجری، نقش موثری در نظم جلسه و رعایت زمان‌بندی رویدادهای جلسه داشت؛ با مدیرت موثر استاد روزبهانی، ایراد سخنرانی‌ها، اجراهای متعدد موسیقی و سایر رویدادها، از جمله اعطای تقدیرنامه‌ها، طبق برنامه و با دقت، صورت پذیرفت.

چهره‌های نامدار گوناگونی از جامعه ایرانیان ارمنی نیز در مراسم، حضور داشتند، از جمله آقای «ژوزف امیریان»، حقوق‌دان و وکیل پایه یک دادگستری؛ دکتر «واروژان بابومی»، پزشک حاذق و خوشنام و همچنین؛ مهندس «آرا گالستیان»، کارشناس ارشد بازرگانی بین‌‌الملل.

استقبال از مراسم به حدی بود که با وجود آنکه صندلی‌هایی به مجموعه صندلی‌های تالار، اضافه شده بود، اما با این وجود، تعدادی از حضار، سر پا بودند، اما مراسم را که چند ساعت به طول انجامید را با دقت، پیگیری نمودند. از جلوه‌های زیبای مراسم، آن بود که اشخاص جوان‌تر که اکثرا، خود نیز دانشگاهی و موسیقی‌دان بودند، صندلی خود را به افراد پیشکسوت‌تر و بانوان، ارائه می‌کردند.

روح فرهنگ والای ایرانی و شکوه هنر ایران به همراه جلوه جوانمردی مردمان این کهن‌دیار، در مراسم، کاملا مشهود بود.

  • نویسنده : مریم رحیمی
  • منبع خبر : آذرپژوه